De Ultieme Gids Over Cannabisconcentraten

Luke Sumpter

Cannabisjournalist En Gezondheidswetenschapper

Luke Sumpter

Bijgewerkt op: Augustus 18, 2023

Concentraten zijn afkomstig uit het oude China en India en al duizenden jaren populair. Onlangs heeft de technologie voor het maken ervan een enorme sprong voorwaarts gemaakt. Hierdoor ondergaan ze momenteel een soort culturele heropleving.

DE BASISPRINCIPES VAN CONCENTRATEN

Om beter te begrijpen wat concentraten zijn, kijken we eerst naar een aantal basisbegrippen over de psychoactieve elementen in cannabis. Een concentraat scheidt deze elementen van de rest van de plant.

• CANNABINOÏDEN

Cannabinoïden zijn chemische verbindingen die werkzaam zijn in het endocannabinoïdesysteem van het menselijk lichaam en de hersenen. Wetenschappers zijn er in geslaagd 113 verschillende cannabinoïden van de cannabisplant te isoleren. De bekendste zijn onder andere THC, bekend van de roemruchte high van cannabis, en CBD, die verantwoordelijk is voor opmerkelijke gezondheidseffecten. De samenstelling van cannabinoïden bepaalt grotendeels het karakter van een cannabisplant.

• TERPENEN

Terpenen zijn organische verbindingen die van nature voorkomen in insecten en planten. Ze produceren een sterke geur. De aanname is dat deze geur de planten beschermt omdat het herbivoren afschrikt en roofdieren van herbivoren aantrekt. Er zijn meer dan 120 terpenen aangetroffen in cannabis. Deze geven cannabissoorten een bepaalde smaak. Daarnaast zijn ze in staat medicinale en psychoactieve effecten te versterken en zelfs te wijzigen. Een ideaal concentraat isoleert en conserveert zowel de cannabinoïden van een plant als haar terpenen.

• TRICHOMEN

De trichomen in de cannabisplant produceren de cannabinoïden en terpenen. Ze vormen de witte, kristalachtige "waas" die te vinden is op de toppen van de plant. Ook zorgen ze ervoor dat cannabis plakkerig aanvoelt. Het woord "trichoom" komt van de Griekse term voor "haargroei". Bij cannabisplanten spelen trichomen waarschijnlijk een beschermende rol. Ze beschermen de plant tegen de elementen en insecten. Trichomen hebben een kristallijn uiterlijk, maar zodra je ze behandelt, komt de innerlijke hars vrij en worden ze kleverig. Ze komen het meest voor op de kelken van de cannabisplant.

Cannabisplanten bestaan uit twee soorten trichomen: glandulaire en niet-glandulaire. De glandulaire trichomen produceren cannabinoïden en terpenen en zijn onderverdeeld in drie typen: bolvormig, capitate-sessile en capitate-stalked. Bolvormige trichomen zijn de kleinste, variërend van 10 tot 30 micrometer. Deze zijn verspreid over het oppervlak van de plant. Capitate-sessile-trichomen zijn de volgende in grootte, maar vereisen nog steeds een microscoop om gezien te worden. Deze verschijnen meestal aan de onderkant van de suikerbladeren en fan leaves. Capitate-stalked-trichomen zijn de soort waarin we het meest geïnteresseerd zijn. Deze zijn overvloedig aanwezig op de toppen en met 50-100 micrometer zijn ze gemakkelijk te zien met het blote oog.

VERSCHILLENDE SOORTEN CONCENTRATEN: MET OPLOSMIDDEL VERSUS ZONDER OPLOSMIDDEL

Het grootste verschil tussen concentraten zit 'm in geëxtraheerde en niet-geëxtraheerde concentraten. Hasj is een voorbeeld van een populair niet-geëxtraheerd concentraat. Extracten zijn concentraten die een oplosmiddel behelzen om het gewenste product uit de plant te halen. Verder zijn extracten onder te verdelen op basis van het gebruikte oplosmiddel en de samenhang van het eindproduct. Populaire extracten zijn budder, wax en shatter.

Concentraten vertegenwoordigen vele uiteenlopende producten. De bereiding en zelfs de inname hangen af van welk soort concentraat je wilt maken. De eerste keuze die je maakt, is of je wel of niet met een concentraat op basis van oplosmiddel aan de slag gaat.

1. CONCENTRATEN ZONDER OPLOSMIDDEL

Dit zijn concentraten die zijn geproduceerd zonder oplosmiddelen, maar alleen met warmte en druk. Met andere woorden; het zijn geen extracten. Een verwarrend detail is dat in de wereld van de cannabisconcentraten, in tegenstelling tot in de scheikundeles, water niet als een oplosmiddel wordt beschouwd. Concentraten waarbij water is gebruikt voor de bereiding beschouwen we dan ook niet als extracten.

KIEF

• Eenvoudigste concentraat
• Kan in een grinder worden verzameld
• Trichomen in hun puurste vorm
• Kan met een spliff of een bong gerookt worden

Het eenvoudigste soort concentraat is kief. Dit is de verzameling van trichomen die gescheiden zijn van de wiettoppen. Trichomen komen gemakkelijk los en dus ontstaat kief soms onbedoeld. Bijvoorbeeld omdat de wiettoppen tegen de zijkant van de pot wrijven waarin ze zitten. Om van dit proces te profiteren, gebruik je een grinder met een kief-vanger. Op die manier gaan deze losse trichomen niet verloren.

Kief is ook te maken door de toppen zachtjes over een fijne zeef te wrijven en vervolgens de kief van de zeef te schrapen. Voordat je hiermee begint, leg je de toppen een paar uur in de vriezer. Dit helpt de trichomen los te maken. Als je het budget hebt, is een pollinator met een draaiende trommel een eenvoudige manier om dit proces te automatiseren.

Het is ook mogelijk kief te maken met de blendermethode. Doe hiervoor je wiettoppen in een blender en bedek ze met ijswater. Mix goed en laat het mengsel een half uur staan. Lek het daarna in een pot uit met een zeef. Dit scheidt het water en de kief van de andere plantmaterialen. Zeef na deze stap het water met kief door een koffiefilter. Hiermee scheid je de kief en het water. Knijp hierna het koffiefilter uit, verspreid vervolgens je kief en laat het drogen.

HASJ

• Gemaakt van samengeperste kief
• Naast THC, is het rijk aan andere cannabinoïden 
• Unieke, aardse smaken
• Beroemde ontspannende high
• Redelijk makkelijk te maken

Hasj is gecomprimeerde kief. Dit verhoogt de dichtheid nog meer en dus ook de kracht van die begeerde trichomen. Hasj is een klassieker, maar over de hele wereld een geliefd concentraat. In Europa is het de populairste manier om cannabis te consumeren. In Noord-Amerika is het roken van wiettoppen echter nog steeds het populairst.

De "schoenmethode" is een van de manieren om hasj te maken. Verpak de kief goed in cellofaan en stop het in een plastic zak. Zorg dat de zak luchtdicht is en geen luchtbellen bevat. Stop hem in de hak van je schoen en loop erop rond. Na ongeveer 15 minuten doen de warmte en druk hun werk. Ook is het mogelijk er langer op rond te blijven lopen om zo een sterker concentraat te krijgen.

Een andere methode om de kief tot hasj te persen, is door een pollenpers te gebruiken. Deze methode vereist louter bloed, zweet en tranen, maar stelt je in staat je eigen hasj goedkoop te produceren.

De beste hasj krijg je echter van zowel warmte als druk. Hoe je dit bewerkstelligt? Pak je kief goed in in organisch cellofaan of bakpapier. Spoel dit onder warm water en doe het 10 minuten in de oven op 175°C. Haal het uit de oven en rol met een deegroller of gebruik de pollenpers om druk uit te oefenen. Herhaal dit proces verschillende keren voor een hogere concentratie.

Een andere optie is om je kief als hierboven beschreven te verpakken en het vervolgens met een fles wijn gevuld met heet water plat te drukken. Let op de kleur van je kief - als deze snel verandert bij contact met warmte, betekent dit dat je niet zoveel kracht hoeft uit te oefenen. Duurt het 30 seconden voordat de kleur verandert, druk dan wat harder.

CHARAS

• Gemaakt met verse toppen
• Wordt vaak met een chillum gerookt
• Maakt gebruik van de 'handrol-methode'
• Erg plakkerig

Charas is vergelijkbaar met hasj. Het belangrijkste verschil? Je maakt het van verse geknipte toppen. Bij hasj is echter sprake van gedroogde wiettoppen.

Charas is vooral populair op het Indiase subcontinent en mensen verkopen het meestal in de vorm van balletjes of stokjes. Je rookt het met een chillum, een soort pijp die populair is bij hindoe-monniken. Hindoeïstische sekten vereren charas. Daarbij beschouwen ze Shiva als de oppergod en zien ze charas als een belangrijk element van Shiva. Professioneel geproduceerde charas ziet er vaak glad en glanzend uit, zoals marmer.

Charas maak je met de handrolmethode. Was eerst je handen met ongeparfumeerde zeep. Wrijf vervolgens verse toppen van je favoriete wiet langzaam tussen je vingers. Oefen genoeg druk uit om de hars los te maken. Let echter op dat je niet teveel kracht uitoefent, zodat er niets verloren gaat. Zodra je alles van de toppen hebt gehaald, gooi je ze weg en blijf je wrijven totdat de hars een bal of een stokje vormt. Dit is je charas.

BUBBLE HASH

• Gemaakt met water, dus technisch gezien geen extract
• Staat bekend om zijn hoge zuiverheidsgraad
• Smaakvol
• Wint aan populariteit

Een methode die aan populariteit wint, is die voor het maken van zogenaamde "bubble hash". Hierbij gebruik je water bij het concentreerproces. Aangezien water echter niet als een oplosmiddel wordt beschouwd, wordt dit niet als een extract gezien.

Om bubble hash te maken, stop je je wiettoppen eerst in een emmer gevuld met water en ijsblokjes. Hierin worden ze geschud en door verschillende filters gehaald. Bubble hash is ook te maken met een wasmachine. Meer gedetailleerde instructies vind je hier. Waarom mensen zo van bubble hash houden? Om het hoge kwaliteitsniveau, de zuiverheid en lage kans op verontreiniging.

De "bubble" in "bubble hash" verwijst naar een populaire meetwaarde voor het meten van de kwaliteit van verschillende vormen van hasj. Hasj van hoge kwaliteit hoort te smelten en te bubbelen bij het roken. Dit wijst op materiaal dat is samengesteld uit zuivere trichomen. Verbrandt hasj wanneer je het blootstelt aan hitte? Dan bevat het plantaardig materiaal zonder trichomen.

ROSIN HASJ

• Hars geëxtraheerd zonder oplosmiddel
• Gemaakt met behulp van een stijltang of een speciale machine
• Scheidt hars van de toppen
• Pas op dat hoge temperaturen de verbindingen niet laten verdampen

Rosin hasj is hard op weg een andere favoriet te worden. Hierbij extraheer je de hars direct uit de onbewerkte toppen. Vaak wordt dit eindresultaat vergeleken met butaanhasjolie, maar dan zonder gebruik van het controversiële butaan.

Om rosin hasj te maken, heb je een stijltang en bakpapier nodig. Vouw de toppen in het papier en zet de stijltang aan. Wanneer deze ongeveer 160ºC bereikt, doe het pakketje er dan in en knijp. Gebruik ovenwanten of een handdoek om je handen te beschermen. Laat de stijltang na een paar seconden los en open het bakpapier. Denk eraan: hogere temperaturen en meer druk verdampen de terpenen en cannabinoïden. Hierdoor gaan ze verloren, maar krijg je wel meer rosin hasj. Haal het bakpapier erom weg. De binnenkant is bedekt met kleverige, oranje-kleurige druppels hars. Heb je moeite om ze van het bakpapier te scheiden, doe het dan een paar uur in de vriezer. Hierdoor komen ze makkelijker los van het papier. De resterende top is eventueel te gebruiken om cannaboter van te maken.

2. CONCENTRATEN GEBASEERD OP OPLOSMIDDEL

Voordat we in de wereld van concentraten op basis van oplosmiddel duiken, is het belangrijk te weten wat een oplosmiddel eigenlijk is. Zoals je je misschien herinnert van de scheikundeles, is het een vloeistof die een vaste stof oplost en een vloeibare oplossing produceert. In de cannabiswereld zijn reguliere oplosmiddelen alcohol, butaan, propaan en CO₂. Zoals eerder gezegd, wordt water niet als oplosmiddel beschouwd. Op oplosmiddelen gebaseerde concentraten staan bekend als extracten. We noemen ze ook wel hasj-olie.

Extracten delen we vaak in op basis van hun samenhang (bijvoorbeeld wax, shatter en budder), maar deze is niet gekoppeld aan een bepaalde extractiemethode. Dezelfde methode voor extractie met hetzelfde basismateriaal kan leiden tot verschillen in samenhang, afhankelijk van het droogproces en andere factoren. Zoals we later in deze handleiding gaan zien, zijn de extractiemethode en basismaterialen belangrijker dan de samenhang bij het bepalen van de kwaliteit en de aard van een extract.

BHO

BHO is de afkorting van Butaan Hasj Olie en wordt gebruikt voor het maken van shatter, wax, budder en veel andere vormen van hasjolie. Het is een populair, maar tegelijkertijd riskant middel. BHO is gemaakt van butaan. Daarom is het vaak gevaarlijk om er thuis mee te werken, vanwege het risico op verbranding. Meer dan eens hebben doe-het-zelf proeven met BHO explosies veroorzaakt. Overweeg je zelfgemaakte BHO te kopen? Bedenk dan dat het soms verontreinigingen bevat.

Soorten BHO

1. Shatter

• Op oplosmiddel gebaseerde extractie gemaakt zonder veel te schudden
• Wordt ook wel 'sap' of 'pull-and-snap' genoemd
• Erg bros
• Vaak transparant

Shatter is hard en glasachtig. Het is vaak transparant. In tegenstelling tot wat mensen regelmatig zeggen, is transparantie echter geen indicator voor puurheid. Zachte, vloeibare shatter noemen we sap. De rekbare variant noemen we ook wel pull-and-snap.

Gebruik een van de beschreven extractieprocessen om shatter te maken. Vermijd daarbij onnodig schudden van het extract om het glasachtige uiterlijk te behouden.

2. Wax

• Wordt net als shatter gemaakt, maar met veel schudden
• Zo worden alle zachte, niet-transparante extracten genoemd
• Ongelijke moleculaire dichtheden

Wax is een algemene categorie die verwijst naar alle extracten van zachte, niet-transparante aard. Het verschil tussen wax en shatter heeft vaak minder te maken met samenstelling en meer met hoeveel het extract tijdens het extractieproces geschud is. Veelvuldig schudden resulteert in onregelmatige moleculaire dichtheden in het extract. Hierdoor komt er weinig licht doorheen.

Gebruik een van de beschreven extractiemethoden om wax te maken. Schud het extract daarbij op een bepaald moment tijdens de productie. Check de info over crumble/honeycomb en budder voor meer specifieke instructies.

3. Crumble

BHO crumble kan worden onderverdeeld in twee categorieën: crumble wax en sugar crumble. Het verschil zit hem in de concentratie lipiden in het extract. Qua textuur hebben beide soorten crumble veel overeenkomsten met BHO budder. Het belangrijkste verschil is dat crumble, de naam zegt het eigenlijk al, gemakkelijk verkruimeld kan worden.

Wax Crumble

• Makkelijk in stukjes te breken
• Steviger dan sugar crumble
• Rijker aan lipiden

Crumble wax heeft meer lipiden dan sugar crumble en is daardoor iets steviger. Hoewel het nog steeds gemakkelijk in stukjes zal breken, zal het geen stoffige substantie worden. Bij sugar crumble zal dat wel gebeuren.

Sugar Crumble

• Makkelijk op te breken
• Heeft de textuur van BHO budder
• Redelijk vast

Sugar crumble is veel brozer dan crumble wax en zal in veel kleinere stukjes uiteenvallen. Doordat het minder lipiden bevat, is het in zekere zin 'puurder'. De verhouding van cannabinoïden tot terpenen is echter bij beide hetzelfde.

4. Honeycomb

• Terpeenrijk en smakelijk
• Stevig
• Bevat veel lipiden
• Ondoorzichtig
• Heeft een wasachtig uiterlijk

BHO honeycomb is een indrukwekkend ogend concentraat. Het heeft veel gaten en lijkt daardoor op een honingraat. Dit komt door het purgen, wat een vacuüm veroorzaakt. Het bevat veel lipiden, waardoor het stevig en volledig ondoorzichtig is. Hierdoor heeft het ook een wasachtig uiterlijk. Het houdt bovendien terpenen heel goed vast; het beste van alle BHO-concentraten. Omdat het hiermee rijk is aan complexe smaken, is het de afgelopen jaren erg populair geworden.

5. Amber Glass

• Opvallend, amberkleurig uiterlijk
• Erg puur
• Minimale smaken
• Hard

Dit is misschien wel het mooiste extract van alle BHO-concentraten. Toch is de populariteit ervan de afgelopen jaren afgenomen, omdat er andere extracties voor in de plaats zijn gekomen. Amber glass was echter ooit een van de populairste BHO-technieken.

Het wordt gemaakt met een proces dat 'hibernatie' of 'winterisatie' wordt genoemd. Met behulp van koud water worden de wassen gescheiden na extractie, maar voorafgaand aan het purgen. Hierdoor krijg je een heel puur extract. Dit niveau van verfijning heeft zijn voor- en nadelen. Hoewel het zeer rijk is aan cannabinoïden, ontbreken andere geliefde verbindingen, zoals terpenen. Bovendien denken sommigen dat het beperkte aantal terpenen het entourage-effect vermindert.

6. Diamond And Terpene (Terp) Sauce

• Rookervaring is aan te passen
• Hoge zuiverheid
• Doorschijnend, lijkt op gel

BHO-diamond of terp sauce is een extract waarbij de THCA-moleculen en terpenen van al het andere gescheiden worden. Je kunt hiermee je eigen mengsels maken, waarbij je de concentratie en sterkte zelf kunt bepalen. Doordat je zo veel controle hebt over de ervaring is de vraag naar diamond en terp sauce erg gestegen.

Terwijl de hars nog vloeibaar is en vóór het purgen, wordt de extractie gebotteld en in de vriezer gelegd. De druk die ontstaat tijdens het afkoelen, zorgt dat de THCA-moleculen zich van de hars scheiden. Je krijgt uiteindelijk twee concentraten: eentje met THCA en eentje met terpenen. Het is vervolgens aan jou of je ze samen rookt en in welke concentratie.

7. Budder

• Wordt zachtjes op een hete plaat opgeklopt
• Wordt als een goed extract voor beginners beschouwd
• Boterachtige consistentie

Budder verwijst naar wax met een romige, boterachtige textuur. We beschouwen het als een uitstekend "beginnersextract". Zo is het gemakkelijk te gebruiken en toleranter dan shatter.

Budder is te maken door shatter op een vuurtje te kloppen. De truc hiermee is om het gedurende een lange tijd subtiel, maar stevig te kloppen, terwijl het nog heet is.

Denk eraan: oefening baart kunst. Het duurt soms even voordat je de gewenste samenhang krijgt. Zelfs als je de eerste paar keer niet het perfecte product krijgt, is het concentraat vaak net zo sterk en het effect net zo goed.

8. Live Resin

• Begint met cryogeen ingevroren toppen
• Zeer rijk terpeenprofiel
• Erg duur om te maken
• Het aantal verbindingen versterkt het entourage-effect

Live resin behelst een nieuwe, geavanceerde extractiemethode met aantrekkelijke voordelen voor medicinale en recreatieve gebruikers. Bij live resin gebruik je cryogeen-bevroren toppen als startproduct. Dit resulteert in een rijker terpenenprofiel en een vochtiger eindproduct. De hogere concentratie terpenen resulteert in rijkere smaken en biedt meer gezondheidsvoordelen.

Het nadeel van live resin is dat het geavanceerde laboratoriumapparatuur vereist voor het bevriezingsproces. Vaak gebruikt men vloeibare stikstof die bij een temperatuur van -196°C is opgeslagen. Thuisproductie van live resin komt dus niet vaak voor. Vanwege de moeilijkheidsgraad van het extractieproces is het meestal duurder dan andere extracten. Zoek je echter een concentraat dat propvol zit met terpenen? Dan mag je nu stoppen met zoeken.

PHO

• Vergelijkbaar met BHO wat de productie betreft
• Terpenen blijven beter behouden
• Gevaarlijk om thuis te maken
• Zeer boterachtig
• Wekt een zeer sterke high op

PHO is vergelijkbaar met BHO, maar wordt gemaakt met propaan (vandaar de naam — Propaan Hasj Olie). Bij het maken hiervan loop je ook het risico op verbranding. Er is echter minder kans op verontreiniging dan bij BHO. Daarnaast is PHO over het algemeen goedkoper.

Wil je hier meer over weten? Lees dan onderstaande informatie over het maken van BHO en PHO.

CO₂-OLIE

• Extractieproces zonder kans op verontreinigingen
• Kan tijdens extractie verschillende verbindingen scheiden
• Zeer complex proces
• Maakt gebruik van superkritische CO₂

Als je weleens een vape-pen hebt gebruikt, dan heb je waarschijnlijk CO₂-olie geconsumeerd. Dergelijke olie neemt de wereld van de productie van industriële hasjolie in rap tempo over. Het heeft daarbij vele voordelen ten opzichte van andere extractiemethodes. Zo veroorzaakt het proces geen verontreinigingen. Bovendien is de opbrengst aanzienlijk en is het mogelijk verschillende cannabinoïden en terpenen te scheiden tijdens het extractieproces. Bij CO₂-extractie wordt superkritische CO₂ blootgesteld aan diverse temperaturen en drukniveaus. Daardoor is het mogelijk om de exacte combinatie van cannabinoïden en terpenen te isoleren die is gewenst.

Zit er ook een addertje onder het gras? Het grootste nadeel van CO₂-extractie is dat je dure apparatuur nodig hebt en extensieve laboratoriumervaring. Dat betekent dus dat deze extractiemethode een brug te ver is voor de meeste doe-het-zelvers.

Wil je hier meer over weten? Lees dan onderstaande informatie over CO₂-extractie.

HOE MAAK JE CANNABISCONCENTRATEN MET OPLOSMIDDELEN?

Er zijn verschillende methoden voor het extraheren van de meer dan honderd cannabinoïden, terpenen en andere componenten in cannabis. Door verschillende oplosmiddelen te gebruiken, zoals butaan, CO₂, propaan of alcohol, kunnen concentraten met gevarieerde potentie en zuiverheid worden verkregen. De meeste van deze methoden vereisen expertise en speciale laboratoriumapparatuur. Licht ontvlambare oplosmiddelen, zoals butaan of alcohol, kunnen gevaarlijke situaties veroorzaken die veiligheidsmaatregelen vereisen. Hieronder bespreken we de meest voorkomende extractiemethoden.

BUTAAN EXTRACTIE

Vanwege de grote veelzijdigheid en kracht is BHO tegenwoordig een van de populairste extractiemethoden. Shatter, wax, budder en honeycomb zijn allemaal te maken met BHO. Het is sterk en heeft soms een concentratie van wel 90%.

BHO maak je door de wiettoppen in een bak met aan één kant een soort gaas te plaatsen. Dit houdt de wiet tegen. Vervolgens pers je butaan door de bak. Het gaat door het gaas en neemt onderweg cannabinoïden en terpenen op. Butaan is een apolaire koolwaterstof. Daarmee is het ideaal voor het opnemen van de apolaire cannabinoïden en terpenen, terwijl het tegelijkertijd polaire moleculen, zoals chlorofyl, achterlaat. Na het filtratieproces doe je de oplossing in een vacuümoven. Daarbij verdampt het butaan. Dit proces noemen we ook wel "zuiveren", waarbij het felbegeerde extract achterblijft.

Een nadeel van BHO is de kans dat er butaan in het eindproduct achterblijft. Het is onduidelijk hoe gevaarlijk het eigenlijk is om de stof in te ademen. Wat men wel weet, is dat twee veelgebruikte additieven om het te verdunnen, neopentaan en hexaan, bekendstaan als kankerverwekkend. Over het algemeen heeft professioneel gemaakte BHO een laag butaangehalte.

Een ander gevaar van BHO is het risico op het inademen van plantaardige cuticula. Alle planten zijn bedekt met een dun laagje cuticula. Dit is bijvoorbeeld te zien bij glanzende paprika’s. Bij het roken van wiet verbrandt deze waslaag onschadelijk. Wetenschappers denken echter dat wanneer je BHO vapet, je de cuticula inademt. Dit vormt mogelijk opeenhopingen in de longen die we granulomen noemen. Sommige BHO-fabrikanten verwijderen deze was door te ontwassen en door het winterklaar te maken. De gevaren van granulomen zijn nog grotendeels onbekend. Wel geloven veel wetenschappers dat de hoge temperaturen bij dabbing voldoende zijn om deze laag te verwijderen voordat deze de longen bereikt.

Een ander risico van BHO is het extractieproces. Zoals blijkt uit je Bic-aansteker, is butaan hoogst ontvlambaar. Het zal dan ook niet de eerste keer zijn dat een thuisbrouwer van BHO zijn of haar keuken opblaast. BHO-extractie is een gevaarlijk proces en kan het beste aan een expert worden overgelaten.

Een laatste risico van BHO zit ‘m in de kracht. Met dit extract merken sommige gebruikers dat hun high meer lijkt op een LSD-trip dan een high van wiet. Sommigen gaan zelfs hallucineren of raken in paniek. Met BHO is het verstandig met een lage dosis te beginnen. Neem vervolgens langzaam meer.

De nadelen van BHO zijn grotendeels tegen te gaan door het in te kopen bij een gerenommeerde professional. We raden af deze extractiemethode thuis uit te proberen. Vind je echter professionele BHO van hoge kwaliteit? Dan wegen de voordelen van het gebruik soms absoluut op tegen de risico's.

PROPAAN EXTRACTIE

De extractie van propaanhasjolie (PHO) is vergelijkbaar met BHO, behalve dat je propaan gebruikt in plaats van butaan. Extractie met propaan vereist bovendien hogere druk. Hiermee verwijder je een andere combinatie van materialen uit de cannabistoppen. Dit resulteert vaak in een extract dat minder cuticula bevat en meer terpenen. Propaan kookt op een lagere temperatuur dan butaan. Daarmee zijn de benodigde verdampingstemperaturen lager. Hierdoor krijg je een product met een samenhang die meer lijkt op budder. Bovendien bevat het vaak minder verontreinigende stoffen. Propaan is dan ook iets duurder dan butaan.

PHO is, net zoals BHO, gevaarlijk om thuis te maken. Propaan is licht ontvlambaar. Als amateurs met onprofessionele apparatuur het zuiveringsproces uitvoeren, is de kans op ontploffing groot.

PHO geeft een meer gevarieerde en terpeen-rijke high dan BHO, maar deze is nog steeds intens. Het grootste nadeel ten opzichte van BHO is dat het minder variatie in samenhang biedt. De kans is groot dat je een soort budder krijgt. Als je echter voor smaak gaat, dan is PHO een goede keuze. Zorg ervoor dat je het - net als met BHO - bij een betrouwbare bron haalt. Houd daarbij in gedachten dat veel commerciële producenten een combinatie van butaan en propaan gebruiken in hun extractieproces.

OP ALCOHOL GEBASEERDE EXTRACTIE

Bij op alcohol gebaseerde extracten doe je wiettoppen in alcohol, die vervolgens cannabinoïden en terpenen eruit onttrekt. De belangrijkste uitdaging hierbij is dat alcoholmoleculen polair zijn. Hierdoor zijn ze in staat in water oplosbare moleculen als chlorofyl op te nemen. Door chlorofyl smaakt je extract naar gras. En dat is voor de meeste dabbers een groot nadeel.

Er zijn stappen om dit te voorkomen. Bepaal eerst of je isopropyl of ethanol gaat gebruiken voor je extract. We raden de laatste aan, omdat het niet toxisch is en geen verontreinigende stoffen bevat.

Om het risico op het oplossen van plantaardig materiaal te verminderen en de beschikbaarheid van gewenste moleculen te vergroten, is het goed je wiet eerst te decarboxyleren (vermaal het niet). Doe de cannabis in een ovenbestendige schaal en zet het 30-60 minuten op 106-120°C in de oven. Doe vervolgens de ethanol en de wiet afzonderlijk in de vriezer. Alcoholextractie bij lage temperaturen verhoogt de kans dat je terpenen en cannabinoïden onttrekt in plaats van chlorofyl en ander plantmateriaal.

Zodra beide een temperatuur van -17ºC hebben bereikt, haal je ze uit de vriezer en bedek je de wiet in een laagje van 5-7cm ethanol. Roer voorzichtig om ervoor te zorgen dat alles bedekt is. Laat het 3 minuten staan, roer af en toe, en zeef dan het plantmateriaal weg. Hierdoor blijft de alcohol achter. Het is belangrijk de cannabis niet te lang te laten weken. Hierdoor komt mogelijk ongewenst plantaardig materiaal in de ethanol. Droog het plantmateriaal en gebruik het voor een tweede ronde of maak er cannaboter van.

Nu is het tijd om de ethanol te zuiveren. Dit is mogelijk met professionele filters, met mazen van 25-40 micrometer, of met een koffiefilter. Verzamel het gefilterde materiaal in een pyrex-bakje. Bedek het met een dun laagje water. Verhit het vervolgens tot 70-80°C en laat het oplosmiddel eruit borrelen. Zodra de grote bubbels stoppen, filter je opnieuw en herhaal je het proces. Wacht deze keer tot de kleine bubbels stoppen. Het is mogelijk het een derde keer te herhalen. Zodra je het water de laatste keer hebt gefilterd, heb je je op alcohol gebaseerde extract.

Zoals je misschien wellicht al doorhebt, is dit proces veilig thuis uit te voeren. Houd er echter rekening mee dat ethanol nog steeds een licht ontvlambare vloeistof is. Bewaar het in een luchtdichte verpakking en behandel het voorzichtig. Het maken van extracten met alcohol is een ware kunst en de timing komt precies. Soms vereist het een paar pogingen voordat je het doorhebt.

CO₂-EXTRACTIE

CO₂-extractie is een vrij nieuwe methode en wint snel aan populariteit voor het produceren van commerciële cannabisextracten. Het levert een schoon product op van hoge kwaliteit. Dit zonder de besmettingsrisico's van BHO en PHO. CO₂-extractie verwijdert daarnaast ook alle schimmels en bacteriën uit de onbewerkte toppen.

CO₂-extractie vereist dure apparatuur en laboratoriumtraining. Hierdoor is het lastig om het thuis uit te voeren. De meest voorkomende vorm noemen we superkritische extractie. Hierbij manipuleer je CO₂ zodanig dat het een superkritische toestand bereikt. Daarbij vertoont het eigenschappen van zowel een vloeistof als een gas. Subkritische CO₂-extractie vindt plaats wanneer je CO₂ onder de 31°C houdt. Daarbij behoudt het een vloeibare vorm. Sommige producenten beweren dat dit lagere temperatuurprofiel helpt bij het conserveren van terpenen.

Veel industrieën passen superkritische CO₂-extractie toe. Bijvoorbeeld voor het cafeïnevrij maken van koffie en voor het isoleren van essentiële oliën voor parfums. CO₂ heeft een paar nuttige eigenschappen waarmee het ideaal is als oplosmiddel voor cannabisextracten: het is overal aanwezig, het is een van de veiligste apolaire verbindingen en het raakt zonder de 32°C te overschrijden in een superkritische toestand. Hierdoor blijft het cannabinoïdeprofiel van cannabis bewaard. Daarnaast verandert de oplosbaarheid van CO₂ door druk. Hierdoor is het in staat diverse gewenste moleculen uit de cannabisplant te extraheren.

Tijdens het extractieproces koel je gasvormig CO₂ af tot -57°C in een kamer en zet je het onder druk, zodat een vloeistof ontstaat. Verwarm je het opnieuw en voer je de juiste druk uit? Dan bereikt het een superkritische toestand. Zodra dit gebeurt, pomp je het door de cannabis. Hierdoor breken de trichomen open en vangt het de kostbare inhoud op. Vervolgens pomp je de superkritische oplossing in een derde kamer. Daar is het onderhevig aan diverse temperaturen en drukhoogtes om de verschillende cannabinoïden en terpenen met variërende oplosbaarheden te scheiden. In de vierde kamer breng je CO₂ terug naar een gasvormige toestand. Ten slotte recycle je het in een proces dat ook wel bekendstaat als "closed-loopextractie".

Het grootste nadeel van superkritische CO₂-extractie, afgezien van de dure en professionele aard ervan, is dat fragiele terpenen in het proces soms verloren gaan. Sommige fabrikanten combineren subkritische en superkritische CO₂ in hun extractieproces. De veronderstelling is dat op deze manier de terpenen intact blijven, terwijl je profiteert van de kracht en efficiëntie van superkritische extractie.

HET VERSCHIL TUSSEN WIETTOPPEN EN CONCENTRATEN

Toppen zijn het rauwe plantmateriaal van de cannabisplant. Concentraten zijn echter het materiaal van de trichomen. Dit wordt afgescheiden en geconcentreerd met warmte, druk en eventueel een oplosmiddel.

Een van de grootste verschillen tussen toppen en concentraten is de kracht. Een concentraat wint wat dat betreft altijd van cannabistoppen, omdat het alleen de psychoactieve stoffen bevat. Hoogwaardige shatter of rosin bevat vaak tussen de 50% en 75% THC. Op een vergelijkbare manier komen CBD-extracten soms in de buurt van pure CBD. En af en toe betreft het juist een mix van zowel CBD als THC. Met concentraten voelen recreatieve consumenten zich vaak met één dab of hijsje al super high.

Het productieproces van concentraten vernietigt vaak de meer gevoelige en zeldzame cannabinoïden en terpenen. Als zodanig hebben toppen de neiging een wat rijker smaakprofiel te hebben. Live-extractietechnieken lijken veelbelovend voor het behoud van het volledige cannabinoïde- en terpeenprofiel. Rosin is daarbij vaak succesvol in het behoud van de smaak.

HOE BEWAAR JE JE CONCENTRATEN?

Net zoals met standaard toppen, zou je concentraten naar behoren moeten bewaren als je de kwaliteit wilt behouden. De manier waarop je ze bewaart, hangt af van hoelang je ze wilt bewaren.

BAKPAPIER

Een eenvoudige manier voor de korte termijn is om je concentraten in bakpapier te vouwen. Leg ze daarbij op een koele, droge en donkere plaats. Dit werkt redelijk goed, maar is niet ideaal; je concentraten verliezen namelijk na verloop van tijd vaak vocht en verharden.

Als er restanten van je concentraat op het bakpapier blijven plakken, stop het dan een paar uur in de vriezer. Hierdoor "schilfert" het makkelijk van het papier af.

Bekijk roduct

SILICONEN CONTAINER

Ga je je concentraat gebruiken binnen een periode van minder dan een week, dan is een siliconen container ideaal om het in te bewaren. Stop simpelweg je in bakpapier gevouwen concentraat in de bak. Let wel, zelfs met dit soort kortetermijnopslag is het belangrijk het op een koele, donkere plaats te bewaren.

bekijk Product

GLAZEN POT

Glazen potten zijn ideaal wanneer je je concentraat meer dan een week op wilt slaan. Stop je in bakpapier gevouwen concentraat in een glazen, luchtdichte pot. Bewaar deze op een koele, droge, donkere plaats. Het vocht, de textuur en de samenstelling van je concentraat houd je op deze manier prima in stand.

Is je concentraat te plakkerig om in bakpapier te wikkelen? Gebruik dan een glazen pot met een brede rand en doe het direct in de pot.

bekijk Product

Misschien overweeg je om je concentraat te bevriezen. Dit is op zich geen slecht idee als je het langdurig wilt bewaren. Besef echter dat het vaak het vochtniveau en de kwaliteit aantast. Besluit je toch je concentraat in te vriezen? Verpak het dan in bakpapier, doe het in een luchtdichte plastic zak en stop het in een glazen pot. Zorg ervoor dat het volledig ontdooit is voordat je het gebruikt. Op alcohol gebaseerde tincturen zijn in de koelkast te bewaren.

HOE GEBRUIK JE CANNABISCONCENTRATEN?

Het moment van de waarheid is daar: tijd om de concentraten te gebruiken! Zoals je snel merkt, zijn er net zoveel manieren om concentraten te consumeren als om standaard toppen te consumeren. Misschien zelfs nog wel meer. We beginnen met de bekende weg: hoe gebruik je een waterpijp of pijpje?

IN EEN BOWL/PIJP/JOINT

Veel gebruikers vinden het lekker om kleine balletjes hasj, extract of kief aan joints toe te voegen. Dit noemen we ook wel "t-waxing". Sommige gebruikers roken hun concentraten in een waterpijp, met of zonder toppen. Anderen maken "moon rocks" door een top in olie te rollen en met kief te bedekken. Maal deze "moon rocks" niet, maar breek er kleine stukjes af om te roken.

Het is ook mogelijk concentraten te roken met een speciale concentraatpijp of "hasjpijp". Ondanks de naam zijn deze pijpen eveneens te gebruiken met extracten als BHO. Met een hasjpijp zijn een gaasje en een aansteker alles wat je nodig hebt.

Hoewel ze vergelijkbaar zijn met reguliere pijpen, hebben hasjpijpen de neiging iets meer hittebestendig te zijn. Dit omdat ze hogere temperaturen moeten bereiken om concentraten goed te verdampen. Ze zijn er in verschillende materialen. Denk aan hout, metaal, glas, acryl en zeepsteen.

Traditionele hasjpijpen uit het Midden-Oosten en India hebben talrijke stijlen en prachtig houtsnijwerk. Vanwege hun lage prijs zijn ze de gulden middenweg tussen t-waxing en dabbing. Gebruikers ervaren nog steeds de unieke smaken en effecten van concentraten, maar dan zonder de extra kosten en moeite van het kopen/gebruiken van een vaporizer of dab-rig.

bekijk Product

TINCTUREN

Een cannabistinctuur is alcohol doordrenkt met cannabis. Tincturen zijn vooral populair voor medicinaal gebruik. Zo zijn ze discreet en secuur te doseren. Ze zijn efficiënt op medisch vlak, maar bieden minder plezier, gezelligheid en smaak. Tincturen zijn daarom niet voor iedereen even interessant.

Om een tinctuur te maken, decarboxyleer je eerst je wiet. Bind het daarna in in een kaasdoek en doe het in een pot met alcohol naar keuze. Laat het een paar weken staan en schud af en toe. Zodra het klaar is, gooi je de kaasdoek en de toppen weg en geniet je van je tinctuur.

Een andere manier om dit te doen, staat ook wel bekend als de zogenaamde "Master Wu's Green Dragon-methode". Deze methode omvat dezelfde stappen, maar in plaats van je oplossing een paar weken te laten staan, week je de pot 20 minuten in warm water bij 77°C. Dit zorgt ervoor dat de infusie meteen plaatsvindt.

Voor een tinctuur heb je een bruinoranje glazen flesje met druppelaar nodig. Tincturen zijn daarbij op verschillende manieren tot je te nemen. Ofwel door het aan eten toe te voegen of door een paar druppels onder je tong te druppelen. Onder je tong zitten belangrijke bloedvaten onder een dunne laag huid. Door deze bloot te stellen aan cannabinoïden en terpenen ervaar je een versneld effect.

EDIBLES

Naast het dabben, vapen en roken, zijn cannabisconcentraten ook te gebruiken voor heerlijke edibles. Verwarm je concentraten in boter of kokosolie en gebruik de verrijkte olie om je favoriete gerecht te maken.

Houd er rekening mee dat minder vaste concentraten, zoals budder of wax, het beste met vet mixen. Ook verspreiden deze zich makkelijker door je eten. Het toevoegen van concentraten aan maaltijden is een ideale manier om je favoriete gerechten een extra boost te geven. Het nadeel is dat je het smaakprofiel van het concentraat niet echt merkt.

Concentraatkenners mogen je dan wellicht vreemd aankijken als je je BHO in een klontje boter roert; het gebruik van cannabisextracten in edibles is verre van ongebruikelijk. Let wel goed op hoeveel je doseert, want cannabisextracten zijn vaak sterker dan reguliere toppen.

Een andere optie: strooi kief in je thee of koffie. De kief is zo dun, dat de hitte van je drankje alle gewenste cannabinoïden direct vrijgeeft. De perfecte manier om iets extra's toe te voegen aan je ochtendritueel.

VAPEN

Een andere populaire manier om cannabisconcentraten te consumeren, is door ze te vapen. Hierbij verhit je een stof (gemalen toppen of concentraten) tot een temperatuur waarbij de verbindingen die erin zitten, beginnen te koken en te "verdampen". Hierdoor vermijden gebruikers verbranding. Je voorkomt dus dat je het lichaam blootstelt aan schadelijke chemicaliën.

Nog niet zo lang geleden waren de enige vaporizers grote apparaten die alleen werkten met een stopcontact. Hoewel deze nog steeds bestaan, zijn er ook veel draagbare "vape-pennen". Deze pennen zijn meestal via USB op te laden. Daarbij bieden ze een discrete manier om van concentraten te genieten.

Vaporizers waren erg duur toen ze voor het eerst in de winkels lagen. Dankzij nieuwe vape-technologie zijn veel draagbare exemplaren nu echter vrij betaalbaar. Oorspronkelijk waren deze vaporizers alleen te gebruiken met extracten op basis van oplosmiddelen, zoals BHO en CO₂-extracten. Nu zijn er echter ook veel modellen voor gebruik met andere concentraten, waaronder bubble hash.

Bekijk Vaporizers

DABBEN

Dabben is de toepassing van cannabisconcentraat op een heet oppervlak waar het verdampt en waarbij je de damp inademt. Dabbing geeft een snelle, intense high. De kwaliteit en intensiteit zijn daarbij in zekere mate te regelen middels de temperatuur.

Dabben doe je met een dab-rig. Deze bevat een aantal noodzakelijke onderdelen. Ten eerste vereist het een glazen of metalen nail, die opwarmt en in aanraking komt met het concentraat. Ook heb je iets nodig om de nail verwarmen. Dit is mogelijk met een gasbrandertje of een e-nail, die elektronisch opwarmt.

Ook heeft de gebruiker een waterpijp nodig. De glazen "bowl" waar je traditiegetrouw wiet in stopt, vervang je door een dabbing-accessoire. Dit accessoire bestaat uit een "dome". Er zijn ook "dome-loze" dab-rigs; deze hebben een onderdeel dat de functie van de dome en de nail combineert.

Als laatste heeft de gebruiker een dabber nodig. Dit tooltje is gemaakt van glas, keramiek of metaal. Je gebruikt het om het concentraat mee op te pakken.

Verhit je nail met de e-nail of het gasbrandertje. Schep vervolgens wat concentraat op de dabber. Houd het uiteinde in de dome. Breng de hete nail aan op het concentraat. Als het goed is, zie je een witte damp uit het concentraat borrelen dat zich in de dome verzamelt. En voilà: adem diep in en geniet van je dab!

DE GESCHIEDENIS VAN CONCENTRATEN

Het eerste gebruik van cannabisconcentraten was waarschijnlijk in het oude China. De Chinezen gebruikten al in 6000 v.C. cannabisolie voor zowel koken als medicijnen. Het bekendste eerste voorbeeld van het gebruik van cannabisconcentraten betreft echter Noord-India, met de opkomst van hasjiesj.

Hasj zou voor het eerst haar opwachting hebben gemaakt in het jaar 1123 n.C. in Egypte. Het staat ook vermeld in "Duizend-en-een-nacht", bijvoorbeeld in "Bakoun's verhaal van de hasjiesj-eter."

Hasjiesj arriveerde in de 18e eeuw in Europa, toen natuurwetenschapper Johann Friedrich Gmelin in 1777 schreef over de heilzame eigenschappen ervan. Het kwam op hetzelfde moment op als cannabistoppen. Daarbij was enige tijd verwarring over de relatie tussen de twee. Samuel Hahnemann, de grondlegger van de homeopathie, was een van de grootste voorvechters van de plant. Hij schreef in 1811 een "bewijsschrift" over de effecten ervan.

Ondertussen begon intellectueel Europa te experimenteren met recreatief gebruik van hasj. De literaire elite van Parijs richtte de "Club des Hashischins" op. Dit was een vereniging die zich wijdde aan het gebruik van hasj en andere drugs. Enkele leden waren Moreau de Tour, Charles Baudelaire, Théophile Gautier, Alexandre Dumas, Honoré de Balzac en Victor Hugo. Hasj begon daarbij zijn intrede te doen in de Franse literatuur, waaronder in "Les paradis artificiels" van Baudelaire.

Het hoogtepunt van het gebruik van hasjiesj in het Westen voor medische doeleinden betrof de jaren tussen 1880 en 1900. Hasj werd bijvoorbeeld gebruikt als een verdovingsmiddel. Ook was het een veel voorkomende behandeling voor dysmenorroe, slapeloosheid, kinkhoest, astma en migraine. Het gebruik van hasj voor deze aandoeningen nam echter af naarmate er meer gerichte geneesmiddelen werden ontwikkeld.

Het gebruik van hasj voor zowel medische als recreatieve doeleinden nam verder af in de 20e eeuw. In 1961 werd het internationaal gecriminaliseerd door de Single Convention on Narcotic Drugs van de VN. Daarbij ging het medicinaal gebruik van hasj een lange, diepe winterslaap in.

Niet veel later verscheen een nieuw soort concentraat: in de jaren 70 verscheen hasjolie met veel lawaai op het wereldtoneel. Dit markeerde de eerste belangrijke toepassing van extractietechnologie op cannabis. Deze eerste extracten bevatten significant hogere THC-niveaus dan traditionele hasj. Hasjolie stond ook centraal in de Amerikaanse politiek van de jaren 70. Zo probeerde de CIA deze "vloeibare cannabis" te gebruiken voor hersenspoelingen als onderdeel van het Project MK-ULTRA. The Brotherhood of Eternal Love wilde bovendien hasjolie uit Afghanistan smokkelen om de rest van Amerika te overtuigen van het hippiegedachtegoed.

De technologie van cannabisextractie is sindsdien met vallen en opstaan doorgegaan. In 1999 publiceerde Erowid de"'Hash Honey Oil Technique". Dit was misschien wel de eerste beschrijving van de extractie van butaan op het internet. In 2005 interviewde Cannabis Culture een Canadese man die onder het alias Budderking werkte. Hij introduceerde een techniek voor het produceren van budder, een unieke extractvorm, en nu een van 's werelds populairste concentraten. Ook ontwikkelde hij het eerste prototype van wat de uiteindelijke dab-rig zou worden.

In 2010 verschenen hasjolieproducten op de "High Times Cannabis Cup". Ze werden namelijk steeds populairder in dispensaria en coffeeshops over de hele wereld. Sinds begin 2010 zijn de extractietechnologieën steeds meer in verfijning gegroeid. Hierbij zijn wax, sap, shatter en budder vaste waarden in de wereld van de wiet geworden.

CONCENTRATEN: CONCLUSIE

De wereld van concentraten is gigantisch en soms verwarrend, maar het is vooral ook leuk. Concentraten zijn een unieke manier om cannabis te ervaren en combineren oude geschiedenis met moderne gadgets. Zoals bij iedere nieuwe ervaring, word je rijkelijk beloond wanneer je jezelf blijft informeren. We hopen dan ook dat deze handleiding je een handje heeft geholpen.