Kattenkruid: alles wat je moet weten

Miguel Antonio Ordoñez

Freelance Cannabisjournalist

Miguel Antonio Ordoñez

Bijgewerkt op: 14 april 2025

Kattenkruid, de ultieme party-starter voor je vriend met snorharen. Je hebt slechts een vleugje nodig om je kat om te toveren in een salto-makende, over-de-vloer-rollende, wijdogige acrobaat. Om vervolgens neer te vallen alsof er nooit iets gebeurd is. Maar wat is kattenkruid nou precies?

In deze gids duiken we in alles wat je moet weten over dit kruid, waar het vandaan komt, de effecten, voordelen en hoe je het gebruikt voor je kat. Of je nu een nieuwsgierige kattenouder bent of gewoon meer wilt weten over deze vreemde plant, hier zit je goed!

Wat is kattenkruid?

Nepeta cataria, of beter bekend als kattenkruid of wild kattenkruid, is een aromatisch groen kruid uit de lipbloemenfamilie. Met zijn zachte, hartvormige blaadjes, kleine bloemen en een frisse, licht citrusachtige muntgeur is kattenkruid een lust voor het oog én de neus.

Maar het draait vooral om wat erin zit. Het magische ingrediënt is een essentiële olie genaamd nepetalacton, die zich in de stelen en bladeren van de plant bevindt. Dit stofje is de reden waarom je kat na één goede snuif compleet losgaat. Eigenlijk is het plantaardige kattencrack, maar dan helemaal veilig!

De oorsprong en aard van kattenkruid

Kattenkruid heeft een lange en fascinerende geschiedenis. Als een plant die van nature voorkomt in Europa, Azië en delen van het Midden-Oosten, groeit kattenkruid al eeuwenlang in het wild. Het gedijt het best op zonnige plekken met goed doorlatende grond. Als lid van de lipbloemenfamilie is het verwant aan geurige kruiden zoals basilicum en oregano. Maar kattenkruid is uniek in zijn soort: het is de enige lipbloemensoort die katten volledig door het dolle kan laten gaan!

Mensen ontdekten de bijzondere invloed van kattenkruid op katten al duizenden jaren geleden, en er zijn historische verslagen die teruggaan tot oude beschavingen. Oorspronkelijk werd het voornamelijk geteeld voor thee en natuurlijke remedies voor mensen, maar tegenwoordig staat het vooral bekend om zijn effect op katten.

Kattenkruid - Nepeta cataria

(68)

(68)

Kattenkruid - Nepeta cataria

Bekijken

Hoe werkt kattenkruid?

Kattenkruid mag er dan misschien onschuldig uitzien, voor veel katten is het pure magie. Zodra ze het ruiken, gebeurt er iets bijzonders. Maar wat gebeurt er precies achter die wijd opengesperde ogen en wilde capriolen? Laten we de wetenschap achter de kracht van kattenkruid eens bekijken.

Effecten van kattenkruid

Wanneer een kat in aanraking komt met kattenkruid, lijkt het alsof er een knop wordt omgezet. Eén snuif van het actieve bestanddeel nepetalacton en de receptoren in de neus van de kat worden geactiveerd, waardoor de hersenen een euforische reactie geven. Binnen enkele seconden kan een ontspannen kat ineens beginnen te rollen, springen, rondrennen en luid spinnen.

Hoelang werkt kattenkruid?

De effecten houden gelukkig niet eeuwig aan. Na ongeveer 10–15 minuten raakt de kat haar interesse kwijt en loopt ze weg alsof er niets is gebeurd. Dit is volkomen normaal.

Katten kunnen echter een tijdelijke tolerantie voor kattenkruid ontwikkelen als ze er te vaak aan worden blootgesteld. Dit kun je eenvoudig resetten door een paar dagen te wachten voordat je kat opnieuw met kattenkruid in aanraking komt. Daarna zullen de effecten weer net zo sterk zijn als voorheen.

Is kattenkruid een drug? Worden katten er high van?

Gezien de effecten zou je kunnen denken dat kattenkruid een drug is, maar technisch gezien is dat niet het geval. Het beïnvloedt de chemie van het kattenlichaam niet op dezelfde manier als echte drugs, en het is niet verslavend of schadelijk. Dat katten er tijdelijk een 'natuurlijke high' van krijgen, is simpelweg een onschuldige reactie op het nepetalacton in de plant.

Waarom zijn katten dol op kattenkruid?

Zoals je inmiddels wel hebt gelezen, zorgt kattenkruid voor een euforisch en plezierig effect bij katten. Nepetalacton activeert delen van de kattenhersenen die te maken hebben met emoties en gedrag. Men denkt dat hun reactie voortkomt uit instinct, mogelijk doordat het de werking van kattenferomonen nabootst. Met andere woorden, kattenkruid triggert precies de juiste prikkels in hun brein. Geen wonder dat ze er zo dol op zijn!

Waarom reageert mijn kat niet op kattenkruid?

Niet elke kat voelt de effecten van kattenkruid. Als jouw kat er totaal geen interesse in heeft, ligt dat simpelweg aan zijn of haar genen. Gevoeligheid voor kattenkruid is erfelijk bepaald, en ongeveer 50–70% van de katten reageert er van nature op. Heeft jouw kat dit gen niet meegekregen, dan zal kattenkruid niet meer impact hebben dan een andere plant.

Ook leeftijd speelt een rol. Kittens jonger dan zes maanden reageren vaak nog niet op kattenkruid. Geef het wat tijd; zodra ze ouder worden, kun je zien of het effect heeft.

Kan kattenkruid ook voor honden worden gebruikt?

Je zou denken dat kattenkruid exclusief voor katten is (de naam zegt het al), maar het kan ook een mild en heel ander effect op honden hebben. Kattenkruid is volkomen veilig voor honden, maar verwacht niet dat ze er net zo wild van worden als katten.

Bij honden werkt kattenkruid juist kalmerend. Het wordt vaak gebruikt om angst, stress en wagenziekte te verlichten. Sommige hondeneigenaren geven hun hond een beetje kattenkruid voor een autorit, een bezoek aan de dierenarts of tijdens vuurwerk.

Wat zijn de voordelen van kattenkruid?

Kattenkruid is niet alleen maar voor de lol; het kan ook een paar interessante voordelen bieden. Naast de speelse chaos kan dit eenvoudige kruid op verschillende manieren bijdragen aan het welzijn van je kat.

Het vermindert stress en angst

Kattenkruid kan een natuurlijk ontspannend effect hebben, waardoor katten zich minder angstig voelen. Of het nu gaat om een dierenartsbezoek of een nieuwe omgeving, een beetje kattenkruid kan helpen om de spanning te verlichten.

Het kan pijn verlichten

Dankzij milde pijnstillende eigenschappen kan kattenkruid helpen bij kleine pijntjes en ongemakken. Natuurlijk is het geen vervanging van een dierenarts, maar het kan wel extra comfort bieden wanneer je kat dat nodig heeft.

Het heeft ontstekingsremmende eigenschappen

Kattenkruid bevat ontstekingsremmende stoffen, wat vooral nuttig kan zijn voor oudere katten of katten met gewrichtsproblemen.

Het werkt als een spierontspanner

De rustgevende werking van kattenkruid beperkt zich niet alleen tot de geest. Het kan ook helpen om spieren te ontspannen, waardoor je kat fysiek beter tot rust kan komen.

Kattenkruid (Nepeta Mussinii) Zaden

(21)

(21)

Kattenkruid (Nepeta Mussinii) Zaden

Bekijken

De verschillende vormen van kattenkruid

Kattenkruid is verkrijgbaar in allerlei vormen, zodat er voor elke kat (en katteneigenaar) een geschikte optie is. Of je kat nu graag snuffelt, speelt of knabbelt, er is altijd een variant die bij hem of haar past. Van gedroogde kruiden tot sprays, speelgoed en zelfs smakelijke snacks. Hier volgen de verschillende manieren waarop je kattenkruid kunt introduceren.

Welk type kattenkruid is het beste?

Het 'beste' kattenkruid hangt af van de voorkeur van je kat. Sommige katten worden helemaal wild van gedroogd kattenkruid, dat je gemakkelijk over speelgoed, een krabpaal of hun favoriete rustplek kunt strooien. Gedroogd kattenkruid is vaak het krachtigst, vooral als het afkomstig is van de bloeiende bloemtoppen, waar de concentratie nepetalacton het hoogst is.

Vers kattenkruid is ideaal voor katten die graag knabbelen. Het heeft een sterkere geur en smaak, maar niet alle katten houden van de textuur van verse blaadjes.

Kattenkruidsprays zijn een handige en schone manier om kattenkruid te gebruiken. Een snelle spray op een speeltje of kleedje en je kat kan aan de slag. Hoewel het effect minder intens is dan bij vers of gedroogd kattenkruid, zijn sprays ideaal voor korte speelmomenten of trainingsdoeleinden.

Als je je kat wilt laten kennismaken met kattenkruid, kun je het beste met de gedroogde vorm beginnen. Maar het kan wat experimenteren vergen om te ontdekken wat je kat het leukste vindt.

Hoe geef je katten kattenkruid?

Heb je het perfecte kattenkruid product gevonden? Dan is het tijd om te bepalen hoe je het aan je kat geeft. Of je nu op zoek bent naar maximale energie-explosies of ontspanning bij je kat, hier zijn de populairste methoden om kattenkruid te geven.

Gedroogd kattenkruid

De klassieker. Strooi wat gedroogd kattenkruid over het favoriete speeltje of de speelplek van je kat en geniet van de show! Gedroogd kattenkruid is veelzijdig en gemakkelijk te bewaren. Bewaar het in een luchtdichte verpakking voor maximale kracht.

Vers kattenkruid

Met een intensere geur en smaak wordt vers kattenkruid vaak gezien als de 'gourmet' versie. Geef je kat een paar blaadjes om op te knabbelen of laat haar de hele plant ontdekken. Je kunt zelfs je eigen kattenkruid kweken, zodat je kat er altijd toegang toe heeft.

Theekruiden Zaden Pack - Zammi's Farm

(10)

(10)

Theekruiden Zaden Pack - Zammi's Farm

Bekijken

Kattenkruidspray

Een schone en handige optie is kattenkruidspray. Spuit een beetje op speelgoed, een krabpaal of een ligplek. Dit is een geweldige manier om oud speelgoed nieuw leven in te blazen of om je kat weg te lokken van meubels die je liever heel houdt.

Kattenkruidspeeltjes

Kattenkruidspeeltjes zijn kant-en-klaar en direct uit de verpakking te gebruiken. Van pluche muizen tot balletjes, deze speeltjes zijn perfect om naar je kat te gooien en haar de magie zelf te laten ontdekken.

Kattenkruidtraktaties

Kattenkruidtraktaties zijn een geweldige manier om je kat te verwennen. Ze combineren een heerlijke smaak met subtiele stimulatie en zijn perfect als beloning of voor trainingsdoeleinden.

Is kattenkruid veilig voor katten?

Over het algemeen is kattenkruid volkomen veilig voor katten. Of ze het nu ruiken, erop kauwen of erin rollen, de meeste katten kunnen er zonder problemen van genieten, zolang het met mate wordt gegeven.

Maar zoals met alles in het leven, geldt ook hier: teveel is nooit goed. Katten die teveel kattenkruid binnenkrijgen, kunnen last krijgen van lichte bijwerkingen, zoals braken of diarree. Ook kunnen ze juist té opgewonden raken als ze er te vaak mee in aanraking komen.

Het is verstandig om kattenkruid niet vaker dan een paar keer per week te geven. Houd altijd de reactie van je kat in de gaten en bewaar kattenkruid goed afgesloten om het vers te houden. En zoals altijd: als je twijfelt, raadpleeg dan je dierenarts voordat je het aan je kat geeft.

Kattenkruid: een geschenk van de natuur voor katten

Zoals je hebt gelezen, is kattenkruid niet alleen een grappige plant die katten gek maakt (hoewel dat zeker een leuke bijkomstigheid is!). Dit natuurlijke kruid biedt namelijk ook een breed scala aan voordelen. Van het verminderen van angst tot het verlichten van milde pijntjes, kattenkruid is een geweldige manier om het leven van je kat (en hond) te verrijken.

Of je nu kiest voor gedroogd, vers, speelgoed of traktaties, er is altijd een vorm van kattenkruid waar jouw kat gek van kan worden.

Waarom probeer je het niet eens? Strooi wat kattenkruidmagie over het leven van je kat en geniet van het spektakel!