Hoe Ontkiem Je Wietzaadjes?
Het ontkiemen van wietzaadjes hoeft helemaal niet stressvol te zijn. Lees deze handleiding over de verschillende manieren om zaden te ontkiemen en ontdek welke het beste bij jou past. Bovendien leer je hoe je oude zaadjes laat kiemen en uitgroeien tot gezonde planten!
Er zijn duizenden soorten wiet die je kunt kweken en ook een hoop verschillende manieren om ze te telen. Elke kweker heeft zo zijn favoriet. Dit geldt ook voor het aanpakken van elk stadium van de groeicyclus. En een van die stadia is de kieming.
Het kiemen lijkt misschien een eenvoudig onderdeel van het kweekproces. Het enige wat je hoeft te doen, is zaden in wat aarde stoppen en wachten tot ze openspringen, toch? In principe klopt dat, maar hieronder ontdek je dat er veel meer achter zit dan je denkt. Zo zijn er allerlei verschillende methodes om zaden te kiemen. Laten we hier snel eens induiken!
Het belang van het kiemproces bij het kweken van wiet
Zonder te kiemen, komt de groei niet op gang. Zo simpel is het. Een voorraad plakkerige toppen aanleggen, is niet mogelijk zonder kieming; hier begint het allemaal mee. De belangrijkste fasen die zich tijdens het kiemen voordoen, zijn:
- Wateropname: het zaad neemt water op als het aan vocht wordt blootgesteld.
- Metabole activatie: terwijl water het zaad binnendringt, worden enzymen gewekt en cruciale cellulaire componenten geactiveerd. De enzymen beginnen opgeslagen voedingsstoffen af te breken.
- Imbibitie: naarmate het zaad water opneemt, zwelt het op, waardoor uiteindelijk de buitenste laag scheurt.
- Het ontstaan van de kiemwortel: na een tijdje komt er een embryonale wortel uit het gescheurde zaad tevoorschijn. Dit wordt uiteindelijk de penwortel.
- Groei van het hypocotyl, cotyl en epicotyl: uit de gescheurde zaadhuid verschijnen het hypocotyl (het deel van de steel onder de zaadlob), het cotyl (de zaadlob) en het epicotyl (het deel van de steel boven de zaadlob).
De bovenstaande stappen maken wel duidelijk waarom het kiemen zo'n belangrijk onderdeel van de levenscyclus van wietplanten is. Om zaden goed te laten kiemen, moeten de omstandigheden gunstig zijn; warm en vochtig. Als je dit niet voor elkaar krijgt, duurt het ontkiemen langer dan nodig of komt het helemaal niet op gang.
Hoelang duurt het om wietzaadjes te kiemen?
Onder ideale omstandigheden duurt het maar zo'n 24 uur voordat je wietzaadjes gekiemd zijn. Bij genoeg vocht en warmte zal vers zaad met robuuste, sterke genen geen moeite hebben met kiemen. Maar in het geval van sterk wisselende omgevingsfactoren en zwakke genetica kan het langer duren voordat wietzaadjes uitkomen. Soms wel vijf dagen.
De beste manieren om wietzaadjes te kiemen
Vraag vijf verschillende wietkwekers naar hun favoriete manier om wietzaadjes te kiemen en de kans is groot dat je ook vijf verschillende antwoorden krijgt. In werkelijkheid is er niet één ultieme techniek om zaad te kiemen. Toch bestaan er enkele beproefde methodes die voor consistente resultaten en een snelle kieming zorgen. Lees verder, verdiep jezelf in deze methoden en ontdek wat voor jou het beste werkt.
1. Wietzaadjes kiemen met een starter kit
Starterkits zijn bijzonder populair voor het opkweken van zaden en een uitstekende keuze voor beginnende kwekers. Toch kunnen ervaren telers er ook van profiteren. Zo is de kiemduur hiermee korter en bovendien is het supermakkelijk.
Om wietzaadjes met een starter kit te kiemen, heb je het volgende nodig:
- starter kit
- ½ kopje lauw water
- propagator/kweekkasje
Volg deze stappen om je zaden te kiemen met een starter kit:
- Giet het lauwe water in een zaaitray.
- Plaats de inbegrepen zaaipluggen van je kit in de tray, zodat ze het water kunnen opnemen.
- Doe een zaadje in elke plug.
- Zet de zaaipluggen in de propagator om te zorgen voor de juiste luchtvochtigheid en wacht tot de zaailingen verschijnen.
2. Wietzaadjes direct in aarde kiemen
Er bestaan veel verschillende methodes om je wietzaadjes direct in aarde te zaaien. Waar sommige telers ze eerst in zaaitrays kiemen om later de zaailingen te verpotten, kiezen anderen ervoor om ze direct in de 'uiteindelijke pot' te planten. Deze laatste techniek werkt goed als je een beginner bent en/of een kleine thuiskweek hebt. Je moet de volgende benodigdheden in huis hebben om zaden op deze manier te kiemen:
- een kweekpot van de gewenste grootte
- hoogwaardige potgrond
- mycorrhizaschimmels
- plantenspuit
Om je wietzaadjes in aarde te zaaien, volg je deze werkwijze:
- Vul de pot bijna helemaal met aarde, tot zo'n 5cm van de rand.
- Geef de aarde water tot het goed verzadigd is.
- Maak een klein gat in het midden van de aarde van ongeveer 1cm diep.
- Plaats een zaadje in het gat en strooi er wat poeder van mycorrhizaschimmels bij om de zaailing een goede start te geven.
- Dek het gat lichtjes af met wat aarde en besproei met water.
- Blijf de aarde de dagen erna regelmatig besproeien met de plantenspuit om het vochtig te houden.
3. Wietzaadjes in turfpluggen kiemen
Turfpluggen, beter bekend als 'Jiffy Pellets', zijn een geweldige manier om zaden op te kweken. Ze houden namelijk goed water vast en zijn makkelijk te verpotten. Maar net als steenwolblokjes zijn ze uit milieuoverwegingen tegenwoordig wat minder gewild. Het kiemen van wietzaadjes in turfpluggen gaat als volgt:
- Plaats de droge pluggen in een kom met water, zodat ze uitzetten.
- Nadat ze zijn opgezwollen, prik je in elke plug een klein gaatje.
- Plaats in elke plug een zaadje.
- Bespuit de pluggen met flink wat water.
- Zet de pluggen onder een vochtigheidskoepel, in een propagator of in een diepe tray afgedekt met cellofaan.
Hoe kiem je oude wietzaadjes?
Oude wietzaadjes kiemen een stuk moeilijker dan vers zaad. Toch kun je de kans op een succesvolle kieming met enkele technieken verhogen. Hoewel je wat geduld moet hebben, zorgt dit er wel voor dat je bijvoorbeeld een gewild fenotype in stand kunt houden. Om oud zaad weer tot leven te wekken, heb je het volgende nodig:
- schuurpapier met korrel 120
- luciferdoosje of klein blokje hout
- glas of kop
- aarde en pot
- Trichoderma- en mycorrhiza producten
- plantenspuit
Doorloop de volgende stappen om je oude wietzaadjes de beste kans op een succesvolle kieming te geven:
- Scarificeren: om het zaad een goede start te geven, helpt het om de zaadhuls voorzichtig te beschadigen zonder de broze inhoud aan te tasten. Doe een klein stukje schuurpapier met korrel 120 om een luciferdoosje of een klein houten blokje. Gebruik dit om het oppervlak van het zaad heel voorzichtig mee te schuren. Het is niet de bedoeling dat er hele stukken loskomen, maar om kleine krasjes aan te brengen. Dit maakt het voor de inwendige onderdelen makkelijker om uit het zaad te komen.
- Verzadigen: daarna vul je een glas of kop met water. Laat de zaden er 24 uur in weken, zodat ze voldoende vocht kunnen opnemen.
- Zaaien: je kunt oude wietzaadjes het beste direct in hun uiteindelijke pot zaaien om stress te voorkomen. De zaailingen hebben het namelijk al wat moeilijker, omdat ze uit oudere zaden komen.
- Inoculeren: voordat je het zaad bedekt, inoculeer je het met nuttige microben. Gebruik wat Trichoderma-poeder om het kiemen te versnellen en de zaden tegen gevaarlijke schimmels te beschermen. Daarna voeg je ook wat mycorrhizaschimmels toe om de wortelgroei te bevorderen.
- Regelmatig besproeien: dek je wietzaadjes lichtjes af en besproei ze met de plantenspuit. Zorg ervoor dat de aarde vochtig blijft, maar niet doorweekt raakt, tot de zaailingen verschijnen.
Met deze simpele strategie geef je zelfs de oudste zaden nog een goede kans om uit te groeien tot rijpe, productieve planten. Als ook dit niet lukt, dan is er waarschijnlijk weinig hoop meer voor het zaad.
Wanneer moet je zaailingen van wiet verpotten?
Wanneer je je wietzaadjes niet direct in hun uiteindelijke medium zaait, is het belangrijk dat je de zaailingen op het juiste moment verpot. Als je je zaden in een glas water, tussen vochtige keukenrol of in een koffiefilter hebt gekiemd, kun je de zaailingen met een pincet in een pot plaatsen zodra hun kiemwortel ongeveer 2cm lang is. Zaadjes die je in zaaitrays, steenwolblokjes of turfblokjes opkweekt, moet je verpotten als de eerste set echte bladeren is verschenen om te voorkomen dat de wortels verstrengeld raken.