Zaden Versus Klonen: De Ultieme Gids Met Voors En Tegens

Is het beter om je kweek op te starten vanuit zaad of met klonen? Die vraag lokt reacties uit die veel weghebben van een politiek of religieus debat of de discussie over het kip-en-eiprobleem.

Zelfs mensen die nog nooit een cannabis plant hebben gekweekt, hebben er een mening over. En iedereen is overtuigd van zijn eigen gelijk. De waarheid is dat beide methoden zo hun eigen voor- en nadelen hebben. Je zult dan ook zelf tot een overwogen besluit moeten komen. Wij helpen je daarbij met een objectieve kijk op weg.

CANNABIS VANUIT ZAAD KWEKEN

Cannabis vanuit zaad kweken klinkt niet ingewikkeld. Je bestelt een zaadje, stopt het in je geselecteerde kweekmedium, geeft een beetje water, een beetje licht en Moeder Natuur doet de rest. Maar is dit ook de beste manier?

CANNABIS VANUIT ZAAD KWEKEN: VOORDELEN

PENWORTEL

Als cannabiszaden kiemen, produceren ze een langgerekte, stevige penwortel. Dit speciale worteltje biedt steun aan jonge zaailingen, die daarmee sterker zijn dan klonen. Ze absorberen bovendien meer water en voedingsstoffen dan andere soorten wortels. Een kloon heeft nooit een penwortel.

EEN ZIEKTEVRIJE START

Het is praktisch onmogelijk je kweek te besmetten met ongedierte en ziektes als je vanuit zaad kweekt. Dit is soms wel het geval als je werkt met een moederplant.

DE DIVERSITEIT VAN FENOTYPES

Zaden zitten vol mogelijkheden. Vanwege de diversiteit van fenotypes is elk zaadje dat je laat kiemen in staat uit te groeien tot de opvolger van Girl Scout Cookies of Gorilla Glue #4. Beide cannabisvariëteiten waren ooit speciale, unieke fenotypes, die alleen nog als kloon beschikbaar waren na de stijging van de populariteit.

LANGE LEVENSDUUR

Als je zaden wilt bewaren, zodat ze over een paar jaar nog te gebruiken zijn, dan is dat goed mogelijk. Ze nemen weinig ruimte in beslag en als je ze deugdelijk bewaart, blijven ze wel tien jaar of langer goed.

VARIATIE

Omdat ze weinig ruimte in beslag nemen, is het makkelijk voor variatie in je kweek te zorgen. Aangezien er zoveel verschillende zaden op de markt zijn, is het mogelijk tegelijkertijd honderden verschillende planten te kweken, die stuk voor stuk tot een andere variëteit behoren.

BESCHIKBAARHEID

Het is makkelijk om aan zaden te komen. Ze zijn veilig te bestellen via diverse sites op het internet. In landen waar je legaal mag kweken, is het ook mogelijk om naar meetings te gaan waar kwekers zaden verkopen of uitdelen. Je zou zelfs een verdwaald zaadje uit je coffeeshopwiet kunnen gebruiken. Zo is immers ook Chemdawg ontstaan.

GEEN SPECIALE VAARDIGHEDEN

Je hoeft geen speciale vaardigheden onder de knie te hebben. Ieder mens is in staat een cannabiszaadje te laten kiemen; wat anderen ook beweren. Het is net zoiets als bloemen kweken. Oké, sommige zaden halen de eindstreep niet. Maar als het je lukt een plantje met een penwortel en twee kiemblaadjes tevoorschijn te toveren, is het bijzonder veerkrachtig en levensvatbaar.

AUTOFLOWERING MOGELIJKHEDEN

Als je autoflowering cannabisvariëteiten wilt kweken, ben je gedwongen vanuit zaad te kweken. In principe zijn autoflowers best te klonen, maar die bevinden zich dan in dezelfde fase als de moederplant. Tegen de tijd dat ze herstellen en wortels aanmaken, ben je twee weken verder. Het komt erop neer dat het een dwergplant blijft, waar je weinig van oogst. Het heeft gewoon geen zin.

EEN FATSOENLIJKE GROEIPERIODE

Sommige mensen zeggen dat je sneller met klonen kweekt dan vanuit zaad. Dat is gedeeltelijk waar als je de tijd die het duurt voor een kloon om wortels aan te maken, zodat het een levensvatbare plant is, buiten beschouwing laat. Met die extra 7-14 dagen hebben zaadjes en klonen eigenlijk even lang nodig.

Bekijk seedshop

CANNABIS VANUIT ZAAD KWEKEN: NADELEN

INVESTERINGSKOSTEN

Zaden zijn soms behoorlijk prijzig - met name die van razend populaire strains. Maar we willen benadrukken dat het, ongeacht de aankoopprijs, altijd nog een stuk goedkoper is om zelf te kweken dan steeds naar de coffeeshop te rennen.

VRAAG & AANBOD

Als je steeds vanuit zaad kweekt, heb je een goede aanvoer nodig van verse zaden. Dat betekent dat je ze moet kopen, zelf moet veredelen of een beroep moet doen op je vrienden die je gratis zaadjes geven.

KIEMPERCENTAGE

Niet alle zaadjes willen kiemen. Cannabis is de enige plantensoort waarbij mensen uit hun slof schieten als er een paar niet tevoorschijn piepen. Groente- en bloemenkwekers zorgen voor veel aanwas, hopen dat de helft uitkomt en dunnen de boel uit als dat noodzakelijk is.

Bekijk product

TEERGEVOELIGE SPRUITEN

Beginnende kwekers verpesten hier en daar een spruit of zaailing. Dat hoort nu eenmaal bij het leerproces. Geef niet op, want je zult zien dat er nog maar weinig zaailingen het loodje leggen als je twee of drie kweekrondes achter de rug hebt.

MANNETJESPLANTEN

Soms heb je met mannetjesplanten van doen. Als je regular zaden gebruikt, bestaat ongeveer de helft uit mannetjes. Ga je echter met feminized zaadjes aan de slag, dan zijn mannelijke planten vrij ongewoon. Toch komt het ook dan soms nog voor. Voor het eerst het geslacht van de plant vaststellen, is behoorlijk frustrerend. Je vliegt van onzekerheid tegen het plafond. Mannetjesplanten zijn echter goed te identificeren voordat ze stuifmeel verspreiden. Bovendien zijn je vrouwtjes dan nog niet in het stadium dat ze bevrucht kunnen worden. Zolang je maar goed uit je doppen kijkt, heb je van mannetjesplanten weinig te vrezen.

GESLACHTSKENMERKEN

Planten hebben een groeiperiode van een week of zes nodig alvorens ze hun geslacht kenbaar maken. Tegen die tijd heb je er een hoop werkuren aan besteed, spullen gekocht en je schatjes met liefde overladen. Het zijn echt je kindertjes. Het slachten van een fors, gezond mannetje vinden de meeste thuiskwekers dan ook een hartverscheurende maatregel.

CANNABIS KWEKEN MET KLONEN

Cannabis kweken met klonen klinkt eenvoudiger dan telen vanuit zaad. Dat wil zeggen, zolang jijzelf het stekken maar niet uitvoert. Verder is het net zo makkelijk als het verzorgen van een kamerplant. Ze hebben daarbij al een wortelstelsel in de pot ontwikkeld. Het halve werk is een goed begin, maar is het echt zo gemakkelijk?

CANNABIS KWEKEN MET KLONEN: VOORDELEN

WE NOEMEN HET NIET ZOMAAR "KLONEN"

Klonen zijn exacte genetische kopieën van een moederplant. Als deze vrouwelijk is, hebben ze ook het vrouwelijk geslacht. Wanneer de moeder (of doorgaans de grootmoeder) een knaller is, zijn de klonen eveneens knallers. Wil je de opbrengst maximaliseren? Selecteer dan een moederplant waarvan de klonen waanzinnige opbrengsten hebben gegenereerd.

NET ZO OUD ALS DE MOEDERPLANT

Klonen bevinden zich in dezelfde levensfase als de moederplant. Als de moeder een groeiperiode van zes weken achter de rug heeft gehad op het moment van het klonen, kunnen de stekjes linea recta je kweekruimte in als ze de gewenste grootte hebben. Als je je kweek opstart met kant-en-klare stekjes, oogst je vaak weken eerder.

VEERKRACHT

Over het algemeen leggen klonen minder snel het loodje dan jonge zaailingen. Daar komt snel verandering in zodra de zaailingen plantjes worden. Maar van dat voordeel profiteer je maar een week of twee, op z'n hoogst.

KASSA!

Als je een moederplant onderhoudt, beschik je over gratis klonen.

DEZELFDE KWEEKVEREISTEN

Klonen vereenvoudigen het kweekproces. Omdat het exacte kopieën zijn, is het mogelijk hetzelfde type licht, voedingstoffen en dezelfde pH-waarden aan te houden. Alles blijft hetzelfde. Zelfs als je je tuin vol zet met zaden van een soort, zitten er exemplaren tussen die goed voedingsstoffen opnemen, maar ook die tekenen van voedingsverbranding vertonen.

DEZELFDE EFFECTEN

Mensen die aangewezen zijn op medicinale cannabis hebben jaar in jaar uit, elke keer als ze doseren, behoefte aan een consistente chemische opbouw. Dat bereik je als je met klonen werkt.

CANNABIS KWEKEN MET KLONEN: NADELEN

GEEN PENWORTEL

Klonen hebben een vezelachtig secundair wortelstelsel, maar geen penwortel. Dat heeft tot gevolg dat ze niet zo stevig in de aarde verankerd staan. Bovendien nemen ze niet zo goed voedingsstoffen op als uit zaad gekweekte cannabisplanten.

RUIMTEVEREISTEN

Om zelf klonen te produceren, heb je genoeg ruimte en apparatuur nodig om ook een gezonde moederplant te onderhouden. Bovendien heb je onderdak nodig voor je stekjes die nog aan het wortelen zijn.

VERZORG ZE OF DOE ER AFSTAND VAN

Als je even een pauze wilt inlassen, moet je ofwel je moederplant blijven onderhouden of er afstand van doen. In tegenstelling tot zaden is het niet mogelijk de planten even te parkeren voor toekomstig gebruik. De houdbaarheid is bijzonder beperkt.

ERVARING VEREIST

Klonen is een ietsepietsie lastiger dan een zaadje laten kiemen. Niet alle stekjes ontwikkelen wortels en de leercurve is bijzonder steil. Wees niet verrast als het een paar keer mislukt voordat het je lukt (of zelfs een kloon weet te realiseren).

VERVEELT DEZELFDE WIET EEN BEETJE?

Klonen zijn exacte kopieën en bieden dus geen variatie. Dat maakt je keuze eenzijdig. Als je onderling handelt met kweekvrienden of je wiet in de coffeeshop scoort, heb je meer keuzemogelijkheden. Maar het benadert bij lange na niet de duizenden verschillende cannabisvariëteiten die bij zadenbanken te bestellen zijn.

ONGEDIERTE EN ZIEKTES

Klonen brengen soms plagen of ziektes met zich mee. Als de moeder een ziekte onder de leden heeft, zijn de stekjes waarschijnlijk ook aangetast. Maar op gezonde klonen komen soms eveneens verstekelingen voor, zoals spintmijt, die vanuit kweekshops en ruilmarkten in je schone kweekruimte belanden.

DE TIJDSWINST IS TE VERWAARLOZEN

Klonen zijn niet altijd sneller dan zaden. Zo hebben ze vaak twee weken nodig om een wortelstelsel te ontwikkelen, zodat ze sterk genoeg zijn om te worden verpot. Het verpotten van klonen veroorzaakt bovendien stress en schade waar ze van moeten herstellen. Als je hoopt de levenscyclus met een aantal weken te bespoedigen, leveren je nieuwe stekjes mogelijk een teleurstelling op.

UITGEKEKEN OP DEZELFDE CANNABISPLANTEN?

Kweken met klonen is na verloop van tijd soms wat saai. Er is minder kans op spannende ontdekkingen en verrassende eindresultaten. Mogelijk draait het uit op het kweken van dezelfde variëteit, keer op keer. De resultaten zijn geen verrassing meer en het hele avontuur van het verzorgen, van zaad tot oogst, ontbreekt.

WAT ZIJN DE VERSCHILLEN TUSSEN ZADEN EN KLONEN?

Om zich voort te planten, produceren planten zaden. Het is een natuurlijk proces, waarbij het stuifmeel van mannelijke planten de stampers van vrouwtjes bereikt, waardoor deze bevrucht raken. Sommige planten vertonen zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtskenmerken. Cannabis is echter tweehuizig; de mannelijke en vrouwelijke geslachtsorganen komen niet op dezelfde plant voor. Tweehuizigheid is zeldzaam, maar bestaat dus wel.

Cannabiszaden zijn ook te vergaren van uitsluitend vrouwelijke planten. Om dat te bereiken, stel je de vrouwtjesplant aan zoveel stress bloot dat ze denkt dat de soort in gevaar komt als nu niet wordt voortgeplant. Als reactie gaat ze microsporangia produceren, die de vrouwelijke stamper gebruikt om bevrucht te raken, zodat ze zaden gaat aanmaken. Omdat er geen mannelijk DNA aanwezig is, beschouwen we de geproduceerde zaadjes als feminized.

Het zaadje zelf bestaat uit drie delen. Het jasje is de taaie buitenschil die de inhoud beschermt. Het endosperm dient als opslag voor voedingsstoffen voor de kieming en dan is er nog het embryo. Dit is een plantje in slaapstand, die pas tot leven komt op het moment dat de omstandigheden ideaal zijn. Het barst als het ware uit de schil en begint vervolgens te groeien. Zaadjes hebben wat DNA in zich van elke ouder, maar zijn nooit exacte kopieën, hoewel ze bepaalde overeenkomsten vertonen.

Klonen zijn echter exacte kopieën van de moederplant, met precies hetzelfde DNA. Variatie ontstaat alleen door omgevingsomstandigheden van de nieuw verkregen nazaat tijdens de ontwikkeling naar een volledig ontwikkelde plant. Denk hierbij aan het substraat, de lampen, training en voeding.

Klonen zijn stekjes van een cannabisplant, die in de juiste omgeving wortels moeten ontwikkelen. Is het wortelstelsel eenmaal ontwikkeld, dan is de plant op potgrond of hydroponisch verder te kweken. Klonen zijn vaak direct klaar voor de bloeiperiode, omdat ze in feite net zo ver met hun ontwikkeling zijn als de moederplant.

WAT ZOU JE MOETEN KIEZEN?

Alleen jij bent in staat deze vraag te beantwoorden, gebaseerd op je eigen voorkeur. Zoals we al hebben laten zien, kleven er aan beide opties voor- en nadelen.

Er zijn echter omstandigheden waarbij de ene methode over het algemeen beter is dan de andere.

Zaden zijn beter wanneer je:

• Geen moederplant hebt of aan klonen kunt komen.
• Lange pauzes inlast tussen je kweekactiviteiten.
• Niet over genoeg ruimte beschikt voor een moederplant.
• Het hele kweekproces van A tot Z wilt bestuderen.
• Een nieuwe kruising wilt veredelen of een apart fenotype wilt ontdekken.

Klonen zijn beter als je:

• Absoluut geen mannetjesplanten wilt zien.
• Behoefte hebt aan identieke planten of meerdere oogsten wilt genereren die dezelfde cannabinoïden opleveren.
• Een guerrillakweek wilt opstarten en je planten niet komt verzorgen tot de oogsttijd is aangebroken.
• Zo snel mogelijk wilt oogsten.
• Een uitgebreide kweek wilt opzetten.

Alles op de keper beschouwd, is het kweken van zaden versus klonen een persoonlijke overweging op basis van diverse redenen. Bovendien verbiedt niemand je van gedachten te veranderen - en er op elk ogenblik weer op terug te komen. Het is zelfs mogelijk beide opties met elkaar te vergelijken. Welke keuze maak jij?

Miguel Antonio Ordoñez

Miguel Ordoñez bezit een AB Mass Media and Communications-diploma. Deze ervaren schrijver draait al 13 jaar mee en voorziet de lezer sinds 2017 van cannabisgerelateerde content. Hij heeft zijn diepgaande kennis over het onderwerp opgebouwd door persoonlijke ervaringen en nauwgezet onderzoek.

Lees bio