Wereldreligies En Cannabis: Een Zegen Of Een Vloek?

In veel religies gebruiken mensen cannabis al duizenden jaren als heilig kruid. Op oude Egyptische afbeeldingen zien we bijvoorbeeld de godin Seshat vaak met een cannabisblad boven haar hoofd. Taoïstische religieuze functionarissen gebruikten het echter als een manier om met geesten te communiceren en zelfzuchtige verlangens te elimineren. En het rastafarianisme bestaat pas sinds de jaren 1930, maar het roken van cannabis is een van de belangrijkste rituelen.

Vraag je je af wat de status van cannabis is binnen jouw religie? Wij ook! We zijn geen geestelijken en het is onmogelijk gedetailleerd in te gaan op elke religieuze traditie. Dat gezegd hebbende, hebben we een nieuwsgierige geest, solide onderzoeksvaardigheden en genoeg tijd om de belangrijkste te bespreken. Hieronder lees je alles over de soms heilige, af en toe verboden en vaak ingewikkelde relatie van cannabis met het hindoeïsme, boeddhisme, jodendom, christendom en de islam.

OOSTERSE RELIGIES

HINDOEÏSME

De geschiedenis van cannabis in India is rijk en legendarisch. Het medicinale en religieuze gebruik ervan is waarschijnlijk al begonnen in 1000 v.Chr. Cannabis is daarbij vermeld in de Atharva Veda, een latere toevoeging aan de Vedische geschriften van het hindoeïsme. In deze verzameling heilige teksten staat de plant beschreven als een van de vijf heilige planten en een "brenger van vrijheid".

Bereidingen met cannabis spelen een belangrijke rol in de hindoecultuur en -rituelen. Ganja is zelfs een Hindiwoord voor "geperste vrouwelijke toppen". Bhang (van het Sanskrietwoord voor cannabis) is een pasta van cannabisbladeren en toppen die je toevoegt aan voedsel of dranken. Daarbij is het een populaire drank tijdens Holi, een hindoefestival. Men gelooft dat het drinken van bhang de gebruiker verenigt met de god Shiva en ontdoet van zonden. Het is heel bekend in Mathura, een oude, heilige stad binnen het hindoeïsme. Bhang maakt ook deel uit van veel medicinale preparaten in de Ayurvedische traditie.

Vanwege de eeuwenlange spirituele waarde, knijpen autoriteiten meestal een oogje dicht als het gaat om cannabisgebruik. Zelfs binnen de hindoe-traditie zijn er echter beperkingen. Het ritueel drinken van bhang neemt dan zonden weg, maar het domweg consumeren ervan zonder riten is bijvoorbeeld een zonde.

BOEDDHISME

Vergeleken met andere religies, is het boeddhisme minder streng en zijn er minder richtlijnen. Het richt zich meer op het begeleiden van aanhangers in hun persoonlijke spirituele ontwikkeling. Het boeddhisme kent echter wel een gedragscode. Deze is te vergelijken met de tien geboden van de Abrahamitische godsdiensten. Leken-boeddhisten leven de Vijf Voorschriften na. Elk voorschrift komt overeen met een bijbehorende deugd.

Het vijfde voorschrift is onthouding van intoxicatie, wat mindfulness en verantwoordelijkheid bevordert. Meer specifiek, leidt het boeddhisten tot afzien "van het gebruik van verdovende middelen als alcohol en drugs, welke leiden tot onachtzaamheid". Het is dus aannemelijk dat cannabissoorten zonder THC toegestaan zijn. CBD en andere cannabinoïden als CBG zijn immers niet bedwelmend en vertroebelen het bewustzijn niet. De angstwerende en neurobeschermende eigenschappen van CBD stimuleren zelfs mogelijk het bewustzijn, wat past bij de boeddhistische principes.

In sommige boeddhistische tradities is de consumptie van THC mogelijk wel heilzaam. In Tibet beschouwt men cannabis bijvoorbeeld als heilig. In het tantrische boeddhisme, ontstaan in het Himalaya-gebergte, gebruikt men het om meditatie te vergemakkelijken. Ook veel varianten van het boeddhisme in het westen staan cannabis toe als hulpmiddel voor mindfulness. Of de effecten dus iemand dichterbij verlichting brengen of de geest vertroebelen, hangt af van de individuele ervaring en traditie. Vergeet hierbij niet dat het boeddhisme, net als vele andere wereldreligies, een oude en gevarieerde godsdienst is die zich uitstrekt over meerdere geografische regio's.

WESTELIJKE (ABRAHAMISCHE) RELIGIES

JODENDOM

De relatie van cannabis met het jodendom is complex en een beetje onduidelijk. Genesis 1:29 stelt dat God "alle zaaddragende planten" aan de mens geeft. Talmoed verwijst daarnaast ook naar hennepteelt. Het gaat hier echter vooral over kleding in plaats van psychoactief gebruik. Er is daarbij veel discussie over medicinaal cannabisgebruik in de joodse traditie. Maimonides, een invloedrijke Tora-geleerde uit de middeleeuwen, was bijvoorbeeld een groot voorstander van cannabisolie als behandelmiddel voor luchtwegaandoeningen.

Ook de meer liberale, Joodse gemeenschappen tolereren cannabisgebruik. Onder de meer orthodoxe rabbijnen zijn de meningen echter verdeeld. Sommigen verbieden cannabis; anderen verklaren dat medicinale wiet koosjer is (toegestaan voor consumptie). Over het algemeen is het jodendom meer cerebraal dan andere Abrahamitische religies. Het Joodse gebed is daarbij meer gericht op zelfdiscipline en -reflectie. Sommigen suggereren dan ook dat de consumptie van cannabis een spirituele rol heeft, mits gebruikt voor zelfreflectie en een vergroot bewustzijn.

De status van cannabis binnen het jodendom staat waarschijnlijk nog wel even ter discussie. Dit geldt eigenlijk voor alle zaken die niet expliciet verboden zijn, maar ook niet aangemoedigd worden. Op dit moment lijken we meer te neigen naar acceptatie van cannabis voor medicinaal gebruik. Recreatieve consumptie is echter een groter vraagstuk.

CHRISTENDOM

Ondanks de hippie- en stoner-vibes van Jezus, is de status van cannabis in het christendom verre van duidelijk. Vanwege overeenkomstige geschriften met het jodendom komen ook een aantal discussiepunten overeen. Het oude testament, of de Hebreeuwse bijbel, noemt de plant "kaneh bosm". Dit is een van de planten in de heilige olie (Exodus 30: 22–25). De meeste wetenschappers nemen aan dat dit de calamus-plant is. Anderen suggereren echter dat die vertaling niet juist is en dat kaneh bosm naar cannabis verwijst. Sommigen stellen zelfs dat de medicinale eigenschappen van wiet de genezende wonderen van Jezus verklaren.

Aan de andere kant ontmoedigen veel christelijke kerken de consumptie van cannabis. De beruchte film Reefer Madness is bijvoorbeeld door een christelijke kerkgroep geproduceerd. Het standpunt van de paus is ook anti-cannabis en sommige protestantse kerken (voornamelijk baptisten) raden het gebruik van medicinale cannabis af. Andere protestantse kerken staan het gebruik ervan voor medische doeleinden echter toe. Dit zijn onder meer de verenigde, episcopale en methodistische kerk.

In het debat over medicinale versus recreatieve cannabisconsumptie, vergelijken sommigen het met de behandeling van alcohol in de bijbel. Wijn gebruikt men bijvoorbeeld sacramenteel als het bloed van Christus. Daarnaast is de "matige" consumptie ervan aangemoedigd door de apostel Paulus "om uw maag en uw menigvuldige zwakheden" (^[10]1 Timotheüs 5:23). Tegelijkertijd is dronkenschap verboden. Past cannabis onder deze noemer? Compleet stoned worden, is wellicht niet gepast. Dat gezegd hebbende, lijkt de Bijbel het niet te verbieden als het roken van wiet therapeutisch voor je is, ongeacht je definitie van therapeutisch.

ISLAM

Binnen de islam is er veel discussie of cannabisconsumptie haram (verboden) of halal (toegestaan) is. Het is niet expliciet verboden in de Koran (woorden van Allah), maar wordt ook niet bepaald aangemoedigd. De Hadith (woorden van Mohammed) stelt dat "alle bedwelmende middelen verboden zijn". Veel moslims geloven dat dit ook geldt voor cannabis. Dat gezegd hebbende, lijkt dit niet te gelden voor de niet bedwelmende verbindingen in wiet, zoals CBD. Om deze reden zijn cannabissoorten zonder THC wellicht als halal te beschouwen.

Mogelijk zijn er ook uitzonderingen wat betreft medicinaal gebruik. De Koran stelt dat je je lichaam moet verzorgen. Deze gezondheidsoverweging weegt daarbij soms zwaarder dan het algemene verbod op bedwelmende middelen. Pijnstillers beschouwt men bijvoorbeeld meestal niet als haram, terwijl veel van deze middelen bedwelmen. Op dezelfde manier is cannabis wellicht ook acceptabel, mits gebruikt op advies van een arts. Arabische artsen verwijzen zelfs in 100 n.Chr. al naar medicinale wiet. Meer recent heeft imam Mohammad Elahi gesteld dat het roken van marihuana is toegestaan als het de "enige optie is voor een medische aandoening en voorgeschreven door een medisch expert."

CANNABIS: HEILIG OF GODDELOOS?

Cannabis is al eeuwenlang een heilige plant met traditionele toepassingen, van de oude Assyriërs tot moderne Rastafari's. Sommige wereldreligies houden zich daarbij minder bezig met de spirituele status, terwijl het in andere ronduit verboden is. En zelfs in religies waar men bedwelming vermijdt, is er ruimte voor medicinale consumptie van cannabis. Het is belangrijk op te merken dat geen enkele grote religie echt homogeen is in haar tradities. Veel religies hebben een orthodoxe of conservatieve traditie die anti-cannabis is, maar ook meer open, liberale gezindtes.

Afhankelijk van je overtuiging, komen we tot de volgende algemene richtlijn: cannabis is oké voor therapeutische doeleinden of het vergroten van het spirituele bewustzijn. Stoned worden omdat het kan, is echter wellicht minder "religieus". De uiteindelijke beslissing ligt uiteraard bij jezelf en je eigen tradities.

Adam Parsons

Professioneel cannabisjournalist, copywriter en auteur Adam Parsons is al lang werkzaam bij Zamnesia. Hij behandelt een breed scala aan onderwerpen, van CBD tot psychedelica en alles daartussen. Adam schrijft blogartikelen, handleidingen en neemt een steeds groter wordend assortiment aan producten onder de loep.

Lees bio