Wat Is Valeriaan?

De geschiedenis kent talloze unieke holistische praktijken, waarvan er vele nu verouderd of zelfs gevaarlijk lijken. Toch zijn er enkele blijven bestaan. Eén ervan is het gebruik van valeriaan, vooral in verband met slaap en spanning.

De wortels van dit kruid worden al duizenden jaren in de westerse holistische kruidengeneeskunde gebruikt, tot op de dag van vandaag. Ontdek hier meer over valeriaan, zoals de mogelijke werkingsmechanismen en hoe je het kunt gebruiken.

Wat is valeriaan?

Valeriaan is een overblijvend kruid dat inheems is in Europa en Azië. Het kruid ontwikkelt wit-roze bloemen, die veel soorten vliegen aantrekken, vooral Eristalis zweefvliegen. Sommigen beschouwen het als onkruid en in delen van de VS is het als een invasieve soort geclassificeerd. Valeriaan groeit gemakkelijk en verspreidt zich vrij snel.

Het kan erg frustrerend zijn als valeriaan je tuin overwoekert. Toch is het kruid al generaties lang een hoofdbestanddeel binnen de holistische kruidengeneeskunde.

Valeriaan (80 gram)

(40)

Bekijken

Geschiedenis van valeriaan

Het eerste geregistreerde gebruik van valeriaan voor holistische doeleinden komt van Hippocrates uit het oude Griekenland.

Sindsdien is valeriaan gebruikt in verschillende Europese kruidenpraktijken, tot op de dag van vandaag. In het middeleeuwse Zweden werd valeriaan zelfs voor magische doeleinden gebruikt. Het werd soms in de kleding van de bruidegom genaaid op zijn trouwdag om de afgunst van elfen af te weren.

Kortom, er is voldoende bewijs dat valeriaan min of meer onafgebroken is gebruikt. In tegenstelling tot veel andere traditionele kruidensupplementen, lijkt valeriaan nooit uit de gratie te zijn geraakt. Het gebruik ervan lijkt ook gebaseerd te zijn geweest op deskundige observaties.

Wat zijn de mogelijke voordelen van valeriaan?

Sinds valeriaanwortel als mogelijk holistisch gunstig werd erkend, wordt het vaak in een adem met de slaap genoemd. Naast slaap, zijn er nog andere klachten waar je valeriaan voor kunt gebruiken. Deze zijn:

• Spanning
• Rusteloos gevoel (inclusief het restless legs syndroom)

Bewijs voor de mogelijke toepassingen van valeriaan is nog altijd schaars. Toch heeft het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) valeriaan goedgekeurd als een traditioneel kruid voor milde zenuwspanning en slaap. Dit is gebaseerd op het feit dat de chemische structuur van valeriaan suggereert dat het een mogelijke invloed op deze aandoeningen heeft. Toch is dit nog niet wetenschappelijk aangetoond.

Wat is GABA?

Valeriaan bevat vele alkaloïden en andere chemische verbindingen. Wetenschappers willen graag weten of valeriaan nuttig is. De meeste onderzoeken richten zich op gamma-aminoboterzuur (GABA). GABA bindt zich met de GABA receptoren van de hersenen.

Wanneer de GABA receptor geactiveerd wordt, vermindert de neuronale activiteit en wordt het centrale zenuwstelsel gedeprimeerd. Benzodiazepinen (een categorie geneesmiddelen) werken in op GABA receptoren en worden dus gebruikt om het zenuwstelsel te onderdrukken. Ze worden veel voorgeschreven bij angst- en slaapstoornissen. Diazepam (Valium) is een van de bekendste benzodiazepinen.

Voor wat betreft valeriaan, wordt GABA gevonden in valeriaanzuur. Deze verbinding stimuleert niet alleen de GABA receptoren, maar ook de serotonine 5-HT5A receptoren. Afgezien van de neuronale onderdrukkende eigenschappen van GABA, is serotonine ook sterk verbonden met de slaap-waakcyclus. Het is bekend dat de beïnvloeding ervan een impact op de slaap heeft. Het is echter nog onduidelijk of valeriaan in staat is dit systeem te beïnvloeden.

Hoe gebruik je valeriaan?

Valeriaanwortel wordt over het algemeen geleverd als een extract in poedervorm. Vaak zit dit in capsules of tabletten. Soms kun je ook het losse poeder kopen dat traditioneel tot thee of tinctuur wordt gebrouwen.

Als je valeriaan in een capsule of als poeder gebruikt, bedraagt de gemiddelde dosis ongeveer 300 tot 600mg per dag. Houd er rekening mee dat valeriaanextract vaak met andere supplementen wordt gecombineerd. Capsules met 5-HTP en valeriaan zijn vrij gangbaar en worden als slaapmiddel op de markt gebracht.

Natural Relax

(8)

Bekijken

Deze combinaties kun je waarschijnlijk veilig gebruiken. Toch is het belangrijk om je altijd bewust te zijn van wat je inneemt. Voordat je een product met valeriaan koopt, controleer dan of het andere stoffen bevat die een mogelijke impact op je hebben. Let ook op eventuele interacties als je medicijnen gebruikt.

Onthoud ook dat in sommige studies is opgemerkt dat, als valeriaanwortelextract enig effect heeft, dit pas soms pas na zes weken merkbaar is. Als het kruid dus een impact heeft, zal dit waarschijnlijk een cumulatief effect zijn. Indien je van plan bent valeriaan te proberen, is het de moeite waard om het een tijdje vol te houden.

Wat zijn de bijwerkingen van valeriaan?

Vergeleken met andere, vergelijkbare supplementen, kan valeriaan een aantal bijwerkingen veroorzaken. Deze zijn:

• Extreem levendige dromen: valeriaan kan zeer levendige en realistische dromen opwekken, die soms best overweldigend zijn. Als je gevoelig bent voor nachtmerries, pakt het gebruik niet altijd goed uit. Dit geldt vooral als je juist probeert je slaapkwaliteit te verbeteren.
• Mentale wazigheid en vermoeidheid: sommige gebruikers melden extreme vermoeidheid en mentale wazigheid. Dit lijkt vaker voor te komen als je langdurig valeriaan gebruikt. Zelfs als het middel je slaap verbetert, kan deze bijwerking de voordelen verminderen!
• Hartkloppingen: deze verontrustende sensaties in je borstkas vormen meestal geen risico. Toch kunnen ze erg oncomfortabel en beangstigend zijn, vooral als je niet weet wat het is.
• Droge mond: dit behoeft geen verdere uitleg, maar kan oncomfortabel zijn als het lang aanhoudt.
• Maagklachten: het gebruik van valeriaan is in verband gebracht met een verhoogde kans op diarree.

Moet je valeriaan gebruiken?

Het is moeilijk te zeggen of valeriaan het proberen waard is of niet.

Enerzijds wordt het kruid al eeuwen gebruikt en het lijkt ook enige ondersteuning van de moderne wetenschappelijke gemeenschap te hebben. In tegenstelling tot veel andere supplementen, is valeriaanextract te vinden in bepaalde medicinale slaapmiddelen, zoals slaappillen.

Aan de andere kant wordt dit kruid ook in verband gebracht met een aantal tamelijk ongemakkelijke bijwerkingen. Daarnaast moet je het waarschijnlijk minimaal zes weken gebruiken om te ontdekken of het enige positieve effecten heeft. Al bij al betekent dit dat je behoorlijk toegewijd moet zijn als je het echt wilt proberen.

Als je zelf denkt dat het kan helpen, kun je natuurlijk de sprong wagen. Zorg er wel voor dat je stopt met het gebruik van valeriaan als je onaangename bijwerkingen ervaart. Raadpleeg ook je huisarts met eventuele vragen of zorgen.

Max Sargent

Max schrijft al meer dan tien jaar en is de afgelopen jaren in de cannabis- en psychedelische journalistiek beland. Hij heeft allerlei artikelen geschreven voor bedrijven als Zamnesia, Royal Queen Seeds, Cannaconnection, Gorilla Seeds, MushMagic en nog veel meer. Hij heeft dus een brede ervaring in deze branche.

Lees bio