Wat Is Matcha En Hoe Bereid Je Het?
Matcha is al eeuwenlang een hit, en niet zonder reden. Het heeft tal van potentiële voordelen en een uniek smaakprofiel. Bovendien kun je het makkelijk zelf maken! Wij gaan in op de geschiedenis van matcha, de voor- en nadelen ervan, hoe het zich verhoudt tot groene thee en koffie, en hoe je thuis een heerlijke ijskoude of warme matcha maakt.
Je hebt waarschijnlijk wel meegekregen dat er een hype rondom matcha gaande is, maar wat is dit mysterieuze groene spul eigenlijk precies? In dit artikel lees je alles over de oorsprong, smaak en mogelijke gezondheidsvoordelen ervan. Daarnaast leggen we uit hoe het zich verhoudt tot groene thee en koffie, en hoe je het zelf kunt maken. Ben je er klaar voor? Daar gaan we... game, set... matcha!
Wat is matcha?
Matcha is een soort groene thee in poedervorm. Het is afkomstig van de bladeren van de Camellia sinensis. Het plantenmateriaal wordt via een complex proces verwerkt, waarbij specifieke delen van de bladeren worden gedroogd, verwijderd en vermalen tot een fijn poeder. Dit poeder kun je vervolgens met water of (plantaardige) melk mengen.
Geschiedenis van matcha
Hoewel het van Chinese oorsprong is, werd matcha vooral populair in het feodale Japan. Om deze reden wordt het tegenwoordig vooral als iets traditioneel Japans beschouwd.
Gezegd wordt dat groene theepoeder in China populair was onder boeddhistische monniken. Ze mengden het daarbij met water en zout. Het verhaal gaat dat een boeddhistische monnik matcha en de ceremoniële waarde ervan naar Japan bracht, samen met de Rinzai-school van het boeddhisme.
Matcha werd vooral populair vanwege zijn vermogen het concentratievermogen te verbeteren. Monniken gebruikten het bijvoorbeeld voor meer focus tijdens zeer lange meditatiesessies. En de Samoerai namen het om alerter te worden voordat ze ten strijde trokken. Matcha was daarbij in eerste instantie vooral populair onder de Japanse elite, waarna het steeds toegankelijker werd voor de midden- en onderklasse. Maar echt goedkoop werd het nooit.
Hoe smaakt matcha?
De smaak is afhankelijk van een aantal factoren, zoals de kwaliteit van het product, de specifieke matcha-mix en de bereidingswijze. Zodra matcha je tong raakt, merk je in ieder geval direct de speciale textuur op. Meestal proef je eerst een vleugje aardsheid, waar je maar net van moet houden. Sommige mensen vinden dit namelijk te bitter. De aardse smaak wordt opgevolgd door een zoete notensmaak, met op de achtergrond hartige of bloemachtige toetsen of een wat bitterzoete smaak. Soms kan het zelfs zo zijn dat je al het bovenstaande tegelijk proeft!
Potentiële gezondheidsvoordelen van matcha
Omdat matcha vol zit met bijzondere ingrediënten, wordt aangenomen dat het diverse potentiële gezondheidsvoordelen heeft:
-
Rijk aan antioxidanten
-
Kan je cardiovasculaire gezondheid ondersteunen
-
Helpt mogelijk de lever te beschermen
-
Kan je stemming verbeteren
-
Kan je concentratievermogen op de korte termijn verbeteren
-
Helpt mogelijk bij stress
-
Kan de gezondheid van je huid bevorderen (o.a. vanwege de hoge concentratie antioxidanten)
-
Kan helpen om je immuunsysteem te ondersteunen
-
Kan als een natuurlijk afrodisiacum werken
-
Je kunt het tijdens de zwangerschap en borstvoeding gebruiken (althans, met mate)
Wat zijn de bijwerkingen van matcha?
Ben je al onder de indruk van alle potentiële voordelen van dit magische groene goedje? Begrijpelijk. Toch zijn er ook wat nadelen die we moeten behandelen om een compleet beeld van matcha te krijgen. De meeste van deze nadelige effecten kun je echter ook wel weer tegengaan. Daar gaan we:
-
Kan maagklachten veroorzaken (vanwege de aanwezigheid van tannines, die vooral agressief kunnen zijn op een lege maag). Drink het daarom altijd na een maaltijd in plaats van op een lege maag.
-
Kan je slaap verstoren. Je kunt dit voorkomen door in de namiddag/avond geen matcha meer te drinken.
-
Je kunt je angstig/nerveus gaan voelen. Als je hier last van hebt, neem dan lagere doses matcha. Wanneer dit niet werkt, dan is het wellicht niks voor jou.
-
Uitdroging. Voorkom dit door voldoende water te drinken.
-
Kan een negatieve invloed op de ijzeropname hebben. Dit kan tot bloedarmoede leiden. Je kunt dit voorkomen door matcha met mate te consumeren.
-
Kan je blootstellen aan toxische elementen. Dit hangt af van de groeiomstandigheden en het productieproces. Voorkom dit door goede kwaliteit matcha te kopen.
-
Diarree. Drink niet overdreven veel matcha. Heb je last van diarree, neem dan eventjes niets meer en/of verminder je inname tot twee kopjes per dag. Vezelrijk voedsel helpt ook.
Het verschil tussen matcha en groene thee
'Gewone' groene thee en matcha zijn beide afkomstig van de plant Camellia sinensis, net als zwarte thee, witte thee, pu-erh thee, Chinese gunpowder en oolong thee.
Maar hoewel ze allebei van dezelfde plant afkomstig zijn, worden matcha en groene thee niet hetzelfde geproduceerd. Afhankelijk van de kwaliteit van het productieproces zijn de resultaten te onderscheiden op basis van o.a. inhoud, gebruik, smaak en prijs.
Teelt- en productieproces
Matcha wordt in de laatste paar weken voor de oogst in de schaduw gekweekt. Groene thee daarentegen staat gedurende het hele groeiproces in de zon.
Bovendien ondergaan matcha-bladeren een complex proces van onttakken, ontstelen en ontnerven, waarna ze gestoomd en gedroogd worden. De bladeren worden vervolgens vermalen tot het bekende, fijne poeder waarmee matcha-drankjes worden gemaakt.
De productie van groene thee is eenvoudiger, want men hoeft hierbij geen stengels en nerven te verwijderen. Groene thee wordt licht geoxideerd door het te roosteren, stomen of sauteren, maar het wordt niet gerookt of gefermenteerd, zoals zwarte thee of oolong.
Bereidingswijze
Om groene thee te zetten, laat je de blaadjes een paar minuten in heet water trekken en haal je ze er daarna uit. Bij matcha los je het fijne poeder op in water (of (plantaardige) melk).
Smaak
Hoewel groene thee en matcha allebei een aardse, grasachtige smaak hebben, smaakt matcha rijker en intenser. Daarnaast zorgt de bereidingswijze voor een andere consistentie. En als je matcha met (plantaardige) melk mengt, krijgt het een nog veel uniekere textuur. Heel anders dan groene thee.
Gebruik
Matcha poeder kun je in diverse recepten gebruiken, terwijl dit met gewone groene thee wat lastiger is. Je kunt het bijvoorbeeld aan water, melk, shakes, smoothies of zelfs ijs en desserts toevoegen!
Prijs
Matcha is meestal duurder dan groene thee, omdat het productieproces complexer en arbeidsintensiever is. De prijs hangt echter ook af van de kwaliteit.
Matcha vs. koffie
Matcha en koffie zijn beide cafeïnehoudende drankjes. En zolang je niet teveel consumeert, kunnen ze allebei voordelen hebben. Beide kunnen bijvoorbeeld fysieke en cognitieve prestaties verbeteren en een positieve invloed op je stemming hebben. Daarnaast zitten ze boordevol antioxidanten, die ook weer gepaard gaan met verschillende gezondheidsvoordelen.
Laten we de belangrijkste verschillen tussen koffie en matcha eens op een rijtje zetten:
Smaak
Het meest voor de hand liggende verschil is natuurlijk de smaak. En smaken verschillen: sommige mensen houden van de aardsheid en kruidigheid van matcha, terwijl anderen de bittere, donkere, soms chocoladeachtige tonen van koffie lekkerder vinden.
Effecten
Beide dranken hebben van nature een stimulerend effect, maar dit is dankzij hun chemische profiel wel wat verschillend. Koffie bevat daarbij per portie meer cafeïne dan matcha.
De effecten van koffie voel je binnen tien tot vijftien minuten opkomen. De cafeïne bereikt snel een piekconcentratie in het bloed, en dat is het moment waarop je het effect het sterkste voelt. Om deze reden kan koffie ook angstgevoelens of andere onprettige gevoelens opwekken. Bovendien ligt het behoorlijk zwaar op de maag. De grote hoeveelheid cafeïne in koffie kan ook verslavend werken, met ontwenningsverschijnselen en al.
Bij matcha duurt het langer voordat de impact voelbaar is, en deze is over het algemeen ook minder stimulerend dan die van koffie. In tegenstelling tot koffie bevat matcha ook L-theanine, dat een rustgevend effect kan hebben door alfagolven in je hersenen te bevorderen. Bovendien is het relatief vriendelijk voor de maag, mits je het met mate consumeert.
Matcha is over het algemeen dus een stuk milder, en kan zelfs een rustgevend effect hebben. Koffie is de wat directere, sterkere energiebooster. Afhankelijk van je wensen, kunnen beide hun voor- en nadelen hebben.
Prijs
Matcha van goede kwaliteit kan nogal prijzig zijn, en is niet altijd even makkelijk te vinden. Kwaliteitskoffie is over het algemeen toegankelijker en vriendelijker voor je portemonnee.
Hoe bereid je matchathee?
Je eigen matcha maken, is simpel. Volg onderstaande stappen en pas het recept zo nodig aan je voorkeuren aan. Gebruik water voor een traditionele matcha, of melk, sojamelk, amandelmelk of iets dergelijks voor een matcha latte.
Ingrediënten
-
2 tot 4g matcha-poeder (idealiter van hoge kwaliteit)
-
Ongeveer 250ml warm/koud water of (plantaardige) melk
-
Optioneel: ijsblokjes
Benodigdheden
-
Kom of mok (optioneel: speciale matcha-mok)
-
Theelepeltje
-
Garde (optioneel: speciale matcha-garde)
-
Optioneel: fijn zeefje
Werkwijze
-
Verwarm het water/de (plantaardige) melk. Zorg ervoor dat het niet warmer dan 80°C is. Wil je liever matcha-ijsthee, dan kun je deze stap overslaan.
-
Zeef 1 tot 2 theelepels (2 tot 4g) matcha-poeder in je kom/mok. Als je geen zeefje hebt, maal dan de grotere klonten fijn met je theelepeltje.
-
Voeg je warme/koude water of (plantaardige) melk toe en begin te kloppen. Voeg eerst een beetje vloeistof toe, klop alle klontjes weg en doe vervolgens de rest van de vloeistof erbij.
-
Wanneer het eenmaal lekker schuimt, is je matcha klaar. Als het niet schuimig wordt, heb je te veel vloeistof gebruikt.
-
Vergeet voor matcha-ijsthee niet wat ijsblokjes toe te voegen!
-
Geniet ervan!
Matcha: veelgestelde vragen
- Is matcha een laxeermiddel?
- Matcha kan het metabolisme en de spijsvertering stimuleren, wat betekent dat je ervan kunt gaan poepen. Op het moment dat dit problematisch wordt, drink dan minder matcha.
- Kan matcha bederven?
- Als je thee op de juiste manier bewaart, bederft het niet echt, maar het zal wel wat goede eigenschappen verliezen. Je kunt dit merken aan de geur, smaak en kleur. Bewaar het altijd op een droge, donkere en koele plek.
- Kan het kwaad om elke dag matcha te drinken?
- Als je lichaam er goed op reageert, kun je prima elke dag matcha drinken. Zorg er gewoon voor dat je niet overdrijft.
Probeer dit lekkere drankje zelf!
Nu weet je alles wat je over matcha moet weten; krijg je al zin om het eens te proberen? Profiteer van de vele gezondheidsvoordelen, en wordt verliefd op de heerlijke en vooral unieke smaak!
- 3 min 17 October, 2023 Hoe Maak Je Cannabisthee? Als je aan cannabisgebruik denkt, dan denk je al gauw aan roken, vapen en edibles. Maar wist je dat je van je cannabistoppen ook heerlijke thee kunt maken? Lees hier alles over cannabisthee en...
- 3 min 10 June, 2021 Hoe Maak Je De Ultieme Kratomthee? Thee maken van kratom is een van de beste manieren om er optimaal van te profiteren. Lees verder en ontdek ons recept en handige tips.
- 5 min 30 April, 2020 De 10 Beste Kruiden Om Thee Mee Te Maken Kruiden worden al sinds de oude Egyptenaren tot thee gebrouwen. Thee kan stimulerend of verdovend gebruikt worden, of zelfs als afrodisiacum. Het gebruiken van vaping kruiden voor het maken van...
- 2 min 29 May, 2018 Hoe Maak Je Thee Van Paddo's / Truffels? Thee is een ideale manier om de magie in te nemen: Het is smakelijk, zacht voor de maag en wordt sneller opgenomen. Hoe kan je hier niet van houden?