Schimmelbloemen: Kunnen Paddenstoelen De Bloemenwereld Revolutioneren?

Mensen telen en oogsten al duizenden jaren bloemen, vooral om hun schoonheid en geuren te bewonderen. De bloemenindustrie blijft zich daarom uitbreiden, waarbij duurzaamheid steeds meer aandacht krijgt. Paddenstoelen behoren echter tot een heel ander domein van het leven. Toch proberen beginnende schimmelbloemisten door te dringen in de wereld van de bloemkunst om de ongeëvenaarde esthetiek van bepaalde schimmelsoorten te showen. Ontdek hieronder meer over de interessante wereld van de schimmelbloemkunst. Uiteraard vind je hier ook een interview met Josh Roland, een pionierende kweker die werkelijk adembenemende kunstwerken met schimmels maakt.

Van bloem tot roem: hoe paddenstoelen de wereld positief veranderen

Slechts enkele jaren geleden associeerden de meeste mensen het woord 'paddenstoel' met de kleine witte champignons of grotere portobello's die af en toe op hun bord lagen. Maar deze visie is snel veranderd. Dit komt door een explosie van boeken, artikelen en documentaires over recente ontdekkingen op het gebied van mycologie, oftewel de studie van schimmels.

De Griekse filosoof Theophrastos beschouwde paddenstoelen rond 300 v.Chr. als planten die bepaalde organen misten. Sommige onderzoekers bleven paddenstoelen tot in de jaren 1960 als planten beschouwen. Dankzij doorbraken in de taxonomie, zoals genetische sequencing, bestaan paddenstoelen nu in hun rechtmatige koninkrijk. Daarmee onderscheiden ze zich van organismen die tot het planten- en dierenrijk behoren (Fungi Foundation, n.d.).

Net als planten, zijn veel soorten paddenstoelen simpelweg de vruchtlichamen van een veel groter organisme. Deze 'wortels' van schimmels noemen we mycelium. Het ontwikkelt zich in een groeimedium, zoals aarde, rottend hout of zelfs de lichamen van insecten. Wetenschappers hebben aangetoond dat sommige myceliumnetwerken samensmelten met de wortels van planten en zelfs fungeren als communicatiekanalen tussen bomen. Onderzoekers zijn pas net begonnen om de vele geheimen van het schimmelrijk te ontrafelen. Toch worden hun recente bevindingen al op allerlei gebieden getest, waar ze veelbelovend lijken te zijn voor serieuze problemen, waaronder vervuiling en duurzaamheid.

Onderzoeksteams gebruiken momenteel bijvoorbeeld koolstoffilamenten afkomstig van schimmels in supercondensatoren. Mogelijk kunnen ze dienen als opslagapparaten in hernieuwbare energiesystemen (Corless, 2024). Bepaalde soorten schimmels lijken ook het vermogen te bezitten om vervuiling te herstellen. Ze kunnen mogelijk petroleum en herbiciden afbreken en zware metalen zoals lood immobiliseren ('In Cleveland', n.d.). Bovendien zouden mycomaterialen (stoffen gemaakt van mycelium) niet biologisch afbreekbare materialen in productverpakkingen kunnen vervangen. Daarnaast kunnen biostimulanten op basis van schimmels een alternatief zijn voor schadelijke landbouwchemicaliën als het aankomt op het verbeteren van oogsten (Sun & Mohamad Hesam Shahrajabian, 2023).

Het lijkt erop dat schimmels in staat zijn om de komende jaren een revolutie teweeg te brengen in allerlei sectoren. Bloemsierkunst lijkt dan misschien een nogal vreemde branche voor paddenstoelen. Toch heeft een pionierende kweker de eerste stappen gezet. Hij toont aan dat schimmels wel eens de toekomst van de bloemenwereld zouden kunnen zijn.

Paddoshop

Onze Paddoshop biedt een ruim assortiment aan magic truffels, paddokweeksets, sporen prints en meer.

View category

De bloemenindustrie wordt groen: gaan paddenstoelen een rol spelen?

Momenteel brengt de wereldwijde markt voor snijbloemen jaarlijks maar liefst 28 miljard dollar op. De verwachting is dat dit tegen 2030 zal stijgen tot 47 miljard dollar ('Global Cut Flowers', 2022). Dit cijfer is echter iets minder verrassend als je kijkt naar de eeuwenlange relatie tussen mensen en bloemen (Huss et al., 2018). Je kunt ze vaak niet eten, maar veel mensen voelen zich aangetrokken tot hun esthetische kwaliteiten en onweerstaanbare aroma's.

Tegenwoordig vertaalt deze voorliefde voor bloemen zich in een enorme markt die, net als landbouwbedrijven die voedsel verbouwen, een aanzienlijke impact heeft op het milieu. Omdat snijbloemen niet eetbaar zijn, hoeven kwekers zich niet aan dezelfde regels te houden als voedselproducenten. Ze kunnen daarom ongeteste pesticiden gebruiken of producten die in de voedingsindustrie verboden zijn. Daarnaast verbruikt de sector ook veel water en heeft het een aanzienlijke ecologische voetafdruk.

Met deze problemen in het achterhoofd gaan er binnen de bloemenindustrie stemmen op voor verandering; ze pleiten voor het gebruik van hernieuwbare energie en recycling. Interessant genoeg zijn paddenstoelen een van de meest duurzame opties als het om voedselproductie gaat. Ze vragen tenslotte minder water, minder ruimte en minder energie (Mushroom Sustainability Research | Mushroom Council, n.d.). In plaats van dure kweekmedia gedijen veel paddenstoelen goed op voeding van 'afval'. Denk aan houtsnippers en zaagsel, gebruikte biergranen, koffiedik, mest en karton. Het toeval wil dat sommige paddenstoelen zo mooi zijn dat ze ook een alternatief kunnen zijn voor traditionele bloemen.

Schimmelbloemkunst: een interview met grensverleggende kunstenaar Josh Roland

Om een beter inzicht te krijgen in de opkomende industrie van schimmelbloemkunst interviewden we Josh Roland, een pionier op dit gebied. Josh is een van de beste paddenstoelenkunstenaars ter wereld en maakt prachtige kunstwerken met Reishi en cordyceps. Lees hieronder hoe Josh is begonnen, hoe hij de toekomst van schimmelkunst ziet en hoe je zelf aan de slag kunt met het telen van je eigen paddenstoelenbloemen.

Wat trok je in de eerste plaats aan in paddenstoelen en mycologie? En hoe kwam je erop om bloemkunst van schimmels te maken?

Ik heb jarenlang in het bedrijfsleven gewerkt waar ik me ellendig en zeer onvervuld voelde. Dit leidde tot een dieptepunt in mijn leven, waarna ik op zoek ging naar iets anders dan antidepressiva om mentale verlichting te vinden. Ik vond veel informatie over de voordelen van psilocybine paddenstoelen en probeerde ze uit. Dit leidde tot een enorme transformatie die de loop van mijn leven veranderde. Ik begon zo veel mogelijk te onderzoeken en te leren, en in 2022 besloot ik er helemaal voor te gaan; ik richtte mijn bedrijf in gastronomische paddenstoelen op. Tijdens het telen en experimenteren met zo veel mogelijk paddenstoelensoorten stuitte ik op Reishi (Ganoderma lucidum). Na de eerste succesvolle kweek merkte ik dat de paddenstoelen anders groeiden, afhankelijk van hun positie bij de lichtbron. Mijn obsessie was begonnen! Ik ging nog meer experimenteren om te zien in hoeverre ik de paddenstoelen onder de juiste omstandigheden in verschillende vormen kon manipuleren. Na de eerste reeks van doelgerichte manipulaties van de vormen met behulp van veel CO₂ en licht, stopte ik met de gastronomische paddenstoelen. Hierna richtte ik me volledig op de kunst van de Reishi paddenstoel.

Is er een geschiedenis van paddenstoelenteelt bedoeld voor schimmelbloemen? Of heb je zelf het initiatief genomen?

In China en andere plaatsen bestaat de kunst van Reishi paddenstoelen al heel lang. Toch verschilt het van wat ik doe, en ik wist niet dat het bestond toen ik begon. Ik kan dus niet beweren dat ik de eerste ben, maar kan wel zeggen dat ik een van de beste ben in artistieke Reishi-teelt. Het was eigenlijk een observatie die uitgroeide tot een obsessie.

Wat zijn de beste soorten om een schimmelboeket mee te maken?

Ik experimenteer vooral met verschillende Ganoderma soorten, maar enkele van mijn favorieten zijn G. multipileum (reishi in de vorm van een gewei), G. sinense (zwarte reishi), G. sessile en G. lucidum (rode reishi).

Hebben schimmelbloemen, naast hun esthetische kwaliteiten, enig functioneel nut? Hoe kunnen kwekers of consumenten ze oogsten en gebruiken?

Reishi is een bijzonder geneeskrachtige paddenstoel die al duizenden jaren in de oosterse geneeskunde wordt gebruikt. Het is geen eetbare paddenstoel, maar je kunt er thee van zetten of krachtige paddenstoelenextracten van maken. Daarnaast kun je Reishi vrij gemakkelijk telen, omdat de paddenstoel zich volledig in een afgesloten kweekzak ontwikkelt. Toch is het aanzienlijk lastiger om complexere vormen te telen.

Is er een speciale doelgroep die deze 'schimmelbloemen' koopt?

De gemeenschap van paddenstoelenliefhebbers is breed en divers; ik heb werk verkocht op boerenmarkten, in boetieks, op kunstbeurzen en online. Omdat het relatief nieuw is, weten de meeste mensen niet eens dat zoiets bestaat, dus ik besteed veel tijd aan bewustmaking. Ik verkoop ook gedroogde Reishi aan andere paddenstoelenbedrijven die er vervolgens extracten van maken.

Zie jij een toekomst voor schimmelkunst en het toenemende gebruik ervan in de bloemensector?

Absoluut, dat is mijn plan. Ik ben ervan overtuigd dat dit een snelgroeiende industrie zal worden zodra mensen de natuurlijke schoonheid van deze paddenstoelen ervaren. Bloemen zijn mooi, maar ze gaan uiteindelijk dood en belanden in de gft-bak. Deze kunstwerken kun je niet doden; daarmee zijn ze een perfect cadeau.

Heb je tips voor beginners die de wereld van schimmelbloemen willen verkennen?

Als je wilt beginnen met het kweken van paddenstoelen, raad ik je aan om met kweeksets te beginnen. Je hebt hiervoor niet veel apparatuur nodig, terwijl je eindeloos kunt observeren en leren. YouTube is ook een goede bron om basisinformatie, maar ook tips en trucs te vinden.

Zijn schimmels de bloemen van de toekomst?

Schimmelbloemen zijn ongetwijfeld prachtig. Ze zien er niet alleen geweldig uit als sierstuk, maar ze gaan ook veel langer mee dan snijbloemen. Bovendien kunnen zowel thuiskwekers als consumenten eetbare soorten oogsten om ze voor thee en andere bereidingen te gebruiken. Vergeleken met bloemen zijn paddenstoelen gemakkelijker te kweken met duurzame methoden. De meeste soorten groeien namelijk op materialen die zijn verzameld uit economische afvalstromen. Schimmelbloemkunst blijft op dit moment zeker een artistieke niche. Toch zijn we er na een gesprek met een expert van overtuigd dat ze hun weg zullen vinden naar de bloemenindustrie, misschien in combinatie met bloemen, of in bijzondere schimmelboeketten.

Bio

Josh Roland: kunstenaar, teeltspecialist en ondernemer

Bedrijf: The Fungi Florist

Bio: Mijn missie is het negatieve beeld dat veel mensen van paddenstoelen hebben door middel van mijn kunst te veranderen, om de verwachtingen van mensen te overtreffen en van daaruit het gesprek aan te gaan over de krachtige medicinale voordelen en het diepgaande levensveranderende potentieel van paddenstoelen.

Waar je Josh kunt vinden: Instagram,  Facebook & Etsy

Luke Sumpter

Luke Sumpter heeft een diploma in de Klinische Gezondheidswetenschappen en een passie voor het kweken van planten. Inmiddels werkt hij al zeven jaar als professioneel journalist en schrijver op het gebied van cannabis en de wetenschap.

Lees bio