Hoe Maak Je Een Laminar Flow Hood Voor Paddenstoelen?

Je substraat met sporen enten is altijd een spannend moment. Het schoonmaken, koken onder hoge druk en het steriliseren van het gereedschap heeft je uren gekost, dus is het logisch dat je wilt dat het een succes wordt. Aangezien je geen controle over de lucht hebt (hoewel je wel steriele lucht aan kunt voeren), kunnen schimmelsporen of bacteriën je kweek echter gemakkelijk besmetten en koloniseren. Dit zou echt zonde zijn van je harde werk. Dus, hoe voorkom je dit? Simpel! Bouw zelf een laminar flow hood en profiteer van een steriele en schone werkomgeving.

Wat is een laminar flow hood?

Een laminar flow hood creëert een omgeving met steriele lucht, waardoor je in schone lucht substraten kunt enten en andere handelingen kunt verrichten. Door hiermee de lucht te filteren, en deze vervolgens je werkruimte in te blazen, komt je substraat niet in aanraking met besmettelijke schimmelsporen of bacteriën - die worden weggeblazen.

Waarom is een laminar flow hood belangrijk bij paddenstoelen kweek?

De omgeving waarin sporen van psilocybine-paddenstoelen ontkiemen en mycelium gedijt, is ook ideaal voor andere schimmels en bacteriën. Sterker nog, veel andere organismen groeien sneller en agressiever en zullen het mycelium overnemen. Het creëren van een steriele omgeving maakt het dus waarschijnlijker dat het mycelium zich goed ontwikkelt, in plaats van iets anders.

Mondo Sporenspuit Psilocybe Cubensis B+

(122)

Bekijken

Hoe werkt een laminar flow hood?

Een laminar flow hood zuigt lucht door een filter en blaast vervolgens de steriele lucht in je werkruimte. Door schone lucht aan te voeren en normale lucht weg te blazen, ontstaat er een veel schonere omgeving.

HEPA-filter

Een HEPA-filter (High Efficiency Particulate Air-filter) haalt tot wel 99,995% stof, pollen, schimmels, bacteriën en sporen uit de lucht. Een HEPA-filter uit de klasse H14 filtert daarbij zo goed als alles, behalve deeltjes van 0,3 micron. Andere deeltjes worden door dit filter echter wel opgevangen. Het percentage van 99,995% is gebaseerd op het worstcasescenario, verwijzend naar de deeltjes met een afmeting van 0,3 micron. Kortom, deze filters vangen vrijwel alles op, ook hele kleine deeltjes.

Inlaatventilator

Een inlaatventilator zuigt lucht van buiten aan, en blaast deze via het HEPA-filter de werkruimte in. De ventilator bevestig je aan de zijkant of bovenkant, met het HEPA-filter aan de voorkant van de kist. Zorg daarbij dat de ventilator en het HEPA-filter overeenkomen wat betreft statische druk, zodat de lucht goed wordt aangezogen. Hierover later meer.

Houten kist

Hoewel het niet per se hout hoeft te zijn, is dit wel betrouwbaar, veilig en gemakkelijk te bewerken materiaal. Je kunt het hout, en vooral de voegen, daarbij afdichten met vernis en siliconenkit. De inlaatventilator trekt namelijk lucht aan door alle beschikbare ruimtes, niet alleen via het filter. Het is dus de moeite waard deze ruimtes af te dichten, en te voorkomen dat er per ongeluk onreine lucht door kieren wordt aangezogen.

Hoe koppel je de ventilator aan het juiste filter?

Elk HEPA-filter heeft een 'werkpunt'. Het werkpunt is de hoeveelheid druk die nodig is om er lucht doorheen te persen. Dit wordt uitgedrukt als statische druk - de hoeveelheid druk die een filter kan weerstaan.

In Angelsaksische landen wordt statische druk uitgedrukt in inches waterkolom (inH2O), maar wij gebruiken vooral mm waterkolom (mmH₂O). Dit komt ongeveer overeen met 1 kilogram kracht per vierkante meter (kgf/m²), wat weer ongeveer gelijk is aan 10 Pascal (Pa). Dit is misschien een beetje verwarrend, maar het is wel de moeite waard om er rekening mee te houden. Als je namelijk de verkeerde ventilator gebruikt, is je flow hood nutteloos.

HEPA-filters hebben meestal ook een voorfilter. Zo'n filter verwijdert de grootste deeltjes. Meestal hebben deze 50Pa nodig. Houd hier dus ook rekening mee.

Om effectief te zijn, moet er lucht door het filter geblazen worden met een snelheid van ongeveer 0,5m/s.

Gebruik de onderstaande stappen om de juiste ventilator voor je filter te vinden:

1. Bereken de oppervlakte van je filter. Dit is simpel; vermenigvuldig de breedte met de hoogte. Als je filter bijvoorbeeld 0,6m bij 0,3m is, doe je het volgende: 0,6 × 0,3 = 0,18m²

2. Vervolgens vermenigvuldig je de vereiste luchtsnelheid (0,5m/s) met de oppervlakte van je filter: 0,5m/s × 0,18m² = 0,09m³/s.

3. 0,09m³/s ('KMS', staat voor 'kubieke meter per seconde') is de luchtdruk die nodig is om lucht door je filter te persen met een snelheid van 0,5 meter per seconde.

4. 0,09m³/s = 324m³/u (1KMS = 3600m³/u).

5. Door de twee filters te combineren, moet de ventilator 324m³/u leveren bij een statische druk van 300Pa.

Filters en ventilatoren worden geleverd met grafieken om je te helpen bepalen wat voor jou geschikt is. Door de bovenstaande berekening te maken, kun je een vergelijking maken met de beschikbare informatie om zo het juiste product te vinden.

Het lijkt misschien een beetje verwarrend, maar vervang gewoon de bovenstaande cijfers door die van jou en dan komt het helemaal goed. Producenten van filters leveren vaak ook instructies en informatie.

Hoe bouw je zelf een laminar flow hood voor het kweken van paddenstoelen?

Hieronder vind je een stapsgewijze handleiding om je eigen laminar flow hood te maken. Dit is echter slechts een van de vele manieren om er eentje te maken. We moedigen je dan ook aan om te experimenteren en het design naar wens aan te passen.

Benodigdheden voor een laminar flow hood

Je hebt behoorlijk wat dingen nodig. Hieronder vind je een lijst met materialen om zelf een laminar flow hood van goede kwaliteit te maken.

Filter en ventilator

• HEPA-filter van 60 × 60cm of 60 × 120cm, met een efficiëntie van 99,995% (gebruik de bovenstaande informatie).
• Prefilter, om grote deeltjes te verwijderen.
• Ventilator

Kist

• 2× multiplexplaten 10 × 20 × 2cm
• 1× lat
• 1× doosje met 56mm houtschroeven
• Transportbouten
• Houtlijm
• Siliconenkit
• Tochtstrips

Elektriciteit

• Verlengsnoer
• Stopcontact, afdekplaatje en tuimelschakelaar
• Isolatietape

Gereedschap

• Cirkelzaag of tafelzaag
• Boormachine met bitje voor 56mm schroeven
• Decoupeerzaag voor ventilatoropening
• Lijmklemmen
• Kitpistool (voor siliconenkit)
• Schuurpapier
• Meetlint
• Winkelhaak
• Potlood
• Mes

Instructies

Op naar de stappen die je moet volgen. Het lijken misschien veel handelingen, maar ze zijn vrij eenvoudig. In het begin kunnen ze wat ingewikkeld lijken, maar zodra je eenmaal begonnen bent, zijn ze vrij logisch.

Wij hebben een HEPA-filter van 60 x 120cm gebruikt en de rest van de kist op deze maat gebaseerd. Als je een ander formaat filter hebt, is het echter vrij eenvoudig om de maten aan te passen. Alle afmetingen zijn gebaseerd op het formaat van het HEPA-filter of de ventilator.

Stap 1

Zaag een plaat multiplex in 4 stukken. Dit worden de onderkant, zijkanten en bovenkant. De achterkant wordt later gezaagd, en aan de voorkant komt het HEPA-filter.

• De boven- en onderkant moeten worden afgezaagd op 60 × 120cm
• De zijkanten op 65 × 51cm

Schuur de randen, zodat alles makkelijker in elkaar past.

Stap 2

Zaag de lat op dezelfde lengte als de boven-/onderkant: 120cm.

Schroef deze lat op de platen. Vergeet niet eerst voor te boren.

De lat moet vanaf de voorkant iets naar binnen worden geplaatst. Hoe ver, hangt af van het door jou gekozen HEPA-filter. De lat is bedoeld als interne steun.

De onderkant van de lat moet met de breedste zijde tegen de plaat liggen. Aan de bovenkant moet juist de smalste zijde tegen de plaat liggen.

Stap 3

Bevestig nu de zijkanten. Gebruik hiervoor de houtlijm en schroeven en zorg dat alles met behulp van de lijmklemmen zo goed mogelijk op elkaar aansluit. Dit maakt het geheel luchtdicht en zorgt ervoor dat het HEPA-filter zo goed mogelijk past. Gebruik eerst de winkelhaak om te controleren of alles goed zit.

Voordat je de lijm aanbrengt, moet je ook checken of het filter daadwerkelijk goed past. Het moet passen zonder dat je het hoeft te forceren.

Stap 4

Maak een gat in de bovenkant voor de ventilator. Boor in elke hoek een geleidegat en zaag vervolgens een vierkant uit met de decoupeerzaag. Dit vierkant moet de grootte hebben van je ventilatoruitgang.

Schuur de randen.

Stap 5

Bevestig de tochtstrip langs de rand van het gat. Dit voorkomt lekkage.

Stap 6

Zaag stroken multiplex van 2 x 2cm aan de hand van de lengte en breedte van het gat. Houd er rekening mee dat de lengte of breedte in die van het gat moet passen en iets (2cm) korter moet zijn dan de rand van het gat.

Schroef deze op de tochtstrip.

Stap 7

De ventilator moet nu strak in dit gat passen. Je kunt siliconenkit gebruiken om minimale luchtlekkage te garanderen.

Stap 8

Mogelijk moet je aan de achterkant van de ventilator op sommige plekken een dunne wig aanbrengen voor extra ondersteuning. Pas dit aan jouw specifieke ventilator aan. Hiervoor kun je een stukje karton, multiplex of iets anders gebruiken. Het hoeft alleen maar het ongelijke gewicht te dragen.

Stap 9

Bevestig met schroeven of bouten de ventilator aan de multiplex randen. Dit zijn de stukjes hout die je bovenop de tochtstrip hebt gemonteerd. Je kunt gerust door de metalen behuizing van de ventilator boren.

Stap 10

Bevestig het voorfilter aan de inlaat van de ventilator. Je kunt hiervoor ook een kistje bouwen, die de ventilator omhult, zodat het er mooier uitziet. We behandelen dit echter nu niet, omdat het niet per se nodig is.

Stap 11

Sluit de schakelaar op je ventilator aan. Aangezien we geen elektriciens zijn, zijn we niet bevoegd om hier instructies voor te geven. De meeste ventilatoren worden echter met eenvoudige instructies geleverd. Raadpleeg bij twijfel een elektricien.

Bevestig de schakelaar aan de bovenkant van de kist.

Stap 12

Plaats het HEPA-filter aan de voorkant van de kist. Als je alles goed hebt afgemeten en gemonteerd, moet deze zonder moeite passen. De achterkant van het filter moet de latstroken precies raken, en de voorkant moet op één lijn liggen met de rand van de multiplexplaat.

Zaag nog een aantal stroken multiplex af en bevestig deze aan de voorkant. Hiermee dek je de opening tussen het filter en de kist af. Zaag ze op de juiste lengte. Dicht de openingen af met siliconenkit, maar lijm deze stroken niet vast. Het moet namelijk gemakkelijk zijn om ze te verwijderen en het filter eruit te halen.

Stap 13

Nu is het tijd om de achterkant te monteren.

Voordat je dit doet, moet je de binnenkant grondig stofzuigen en reinigen. Het voorfilter heeft namelijk niet veel zin als de binnenkant vol met zaagsel en stof ligt!

Zaag de achterkant precies even groot als het HEPA-filter.

Zaag stukken lat af en bevestig deze in elke hoek, 2cm van de achterrand. Dit geeft je iets om de achterzijde in vast te schroeven.

Gebruik siliconenkit om alles af te dichten.

Hoe maak je een laminar flow hood schoon?

Het komt waarschijnlijk niet als een verrassing dat je een laminar flow hood goed schoon moet houden, zodat hij zijn werk goed blijft doen: een steriele omgeving creëren. De gemakkelijkste manier om hem schoon te maken, is door de voorste stroken en het filter te verwijderen en op die manier toegang te krijgen tot de binnenkant.

Wat heb je nodig?

• Ethanol (alcoholreiniger) - vermijd zeep en water
• Doekjes van laboratoriumkwaliteit
• Pluisvrije doekjes
• Schone kleren
• Latex/schone afwashandschoenen

Latex Handschoenen

(35)

Bekijken

Hoe je schoon moet maken

Begin achterin en werk naar voren, en van boven naar beneden. Dit voorkomt dat je een stuk dat je al hebt schoongemaakt per ongeluk weer vuil maakt. Veeg met lange horizontale bewegingen, waarbij je steeds voor overlap zorgt. Gebruik voor elke zijde een schone doek.

Probeer niet je HEPA-filter schoon te maken. Afhankelijk van het gebruik, moet deze eens in de 5-10 jaar worden vervangen.

Heb je een laminar flow hood nodig om paddenstoelen te kweken?

Om paddenstoelen te kweken, heb je niet per se een laminair flow hood nodig. Maar als je toch besluit om er eentje te maken, zul je merken dat je veel minder met besmetting te maken krijgt. Dus de tijd die je erin steekt, krijg je gegarandeerd terugbetaald. Hoewel het misschien een complexe onderneming mag zijn, is het wel interessant om te doen. Zeker als je een vriend hebt die je erbij kan helpen.

Ook al is het niet het goedkoopste om te maken, het hoeft helemaal niet veel te kosten. Als je alleen af en toe ent, dan is een laminar flow hood misschien niet voor jou, maar als je een beginnende mycoloog bent en batch na batch kweekt, dan is een laminar flow hood de volgende logische stap. Het zal je leven veel gemakkelijker maken!

Luke Sholl

Luke Sholl schrijft al meer dan tien jaar over cannabis, het gezondheidspotentieel van cannabinoïden en de positieve invloed van de natuur. Hij werkt voor diverse op cannabinoïden gerichte websites en publiceert gevarieerde digitale content, ondersteund door gedegen technische kennis en grondig onderzoek.

Lees bio