Is Alice In Wonderland Geïnspireerd Op Psychedelica?

Kinderverhaaltjes zijn van nature gestoeld op fantasie. Meestal draait het daarbij om mythische schepsels en bevatten ze een waardevolle levensles aan het eind. Verhaallijnen die op die manier tot de verbeelding spreken, worden makkelijk onthouden. Onschuldige kindertjes genieten er altijd van.

Maar door de ogen van opmerkzame volwassenen, zouden zulke verhaaltjes best wel eens het bijkomende resultaat kunnen zijn van het gebruik van psychedelische middelen. Een goed voorbeeld hiervan is de kinderklassieker De avonturen van Alice in Wonderland van schrijver Lewis Carroll. Dat is een sprookje dat gaat over een klein meisje dat letterlijk in een konijnenhol valt. Daar treft ze een hele nieuwe wereld aan om te ontdekken.

Op haar tocht komt ze de meest vreemde figuren tegen. En interessant genoeg raakt ze onder invloed van een paddenstoel. Aan het eind wordt Alice wakker en komt ze erachter dat haar avonturen slechts deel uit maakten van een doorwrochte droom.

Globaal gezien, zou het makkelijk zijn om tot de conclusie te komen dat Alice in Wonderland geïnspireerd is op de persoonlijke ervaringen met psychedelica van Lewis Carroll. Of is dat misschien toch een beetje te ver gezocht?

DE PSYCHEDELICA THEORIE SINDS DE JAREN '60

Het onder de loep nemen van psychedelische invloeden op de verhaallijn van Alice in Wonderland is niet iets van de laatste tijd. Sinds de jaren '60 hangen zowel kunstenaars als critici de theorie aan dat de avonturen van Alice wel eens geïnspireerd zouden kunnen zijn op het gebruik van hallucinogenen.

Jefferson Airplane, de legendarische Amerikaanse psychedelische rockband en grote vertegenwoordiger van de zogenaamde psychedelische rock, verwijst daar op sublieme wijze naar in hun klassieker uit 1967, "White Rabbit." Lees de songtekst maar eens:

When the men on the chessboard get up
And tell you where to go
And you've just had some kind of mushroom
And your mind is moving low
Go ask Alice, I think she'll know

Lezers wisten ook het verband te leggen tussen de manier waarop de plot van het verhaal "de realiteit ontstijgt" en het feit dat het geschreven werd in een tijd dat opiumgebruik legaal was. Een fan van de Disneyfilm ging nog wat verder. Hij monteerde elke aparte scène die als mogelijke referentie naar drugs gezien kon worden, tot een vier minuten durende Youtube video. Kijk zelf maar eens. Sommige verwijzingen zijn een beetje vergezocht. Maar het valt niet te ontkennen dat er genoeg is waar je je vragen bij kunt stellen!

MISVATTINGEN EN TWISTPUNTEN

Natuurlijk zijn er mensen die er een andere mening op nahouden wat betreft de correlatie tussen Alice in Wonderland en het gebruik van psychedelica. Volgens Dr. Heather Worthington van de Cardiff-universiteit bestaat er een grote kans dat mensen het verhaal aan psychedelica toeschrijven omdat het geschreven werd in een tijd dat de middelen vrij algemeen gebruikt werden. Het zou niet noodzakelijkerwijs zo zijn dat Carroll werkelijk onder invloed was toen hij het schreef.

Dezelfde gedachtegang wordt gesteund door Carolyn Vega, curator van het New York City museum. Ze voegt hieraan toe dat het nooit is bewezen dat Carroll ooit met LSD geëxperimenteerd heeft. Of dat hij andere hallucinogene middelen gebruikte toen hij het verhaal schreef.

Uit zijn dagboeken blijkt dat Carroll best af en toe een glaasje wijn lustte. Ook zou hij mogelijk laudanum hebben ingenomen. Dat was destijds een kant en klaar opiumdrankje. Maar er is absoluut geen melding gemaakt van dat hij ooit psychedelica gebruikt heeft. Noch zijn er bewijzen dat hallucinogenen de inspiratiebron waren voor de avonturen van Alice.

PSYCHEDELISCHE VERTOLKINGEN VAN ALICE IN WONDERLAND

Ondanks de enorme meningsverschillen en tegenstrijdigheden onder diverse experts krijgen veel artiesten het voor elkaar om psychedelische verbanden te leggen in deze kinderklassieker. Een daarvan, met de toepasselijke titel "Curious Alice", betreft een video uit 1971. Hiermee wilde de Amerikaanse overheid de jeugd waarschuwen voor drugsgebruik en -misbruik.

Video: Curious Alice

Een andere versie die in 1982 werd uitgebracht, heet "Malice in Wonderland." In tegenstelling tot Curious Alice, die een meer recht voor zijn raap benadering bevat, is deze vertolking een meer... uhm... kunstzinnige en kleurrijke versie van het verhaal.

Hoewel het gaat over een jong meisje dat een tunnel binnengaat, wordt het grotesker gebracht. Het is op zo'n manier verdraaid dat het is bekritiseerd door mensen wegens vermeende vrouwenuitbuiting. Weer anderen zagen het als een voorbeeld van seksuele slavernij van vrouwen. Dat kwam vooral door de kunstzinnige weergave van wat naar het scheen afbeeldingen waren van de vrouwelijke genitaliën in verwrongen vormen. Vreemd. Behoorlijk vreemd...

Video: Malice in Wonderland

We weten nu dat bronnen suggereren dat Carroll niet onder invloed was tijdens het scheppen van zijn fantastische, tijdloze meesterwerk. We kunnen niet anders dan ons afvragen welke hallucinaties ten grondslag hadden gelegen aan het verhaal als hij echt onder invloed was geweest van paddo's, LSD, of misschien wel peyote. Uiteindelijk blijft Alice in Wonderland tot de kinderklassiekers behoren, zoals Sneeuwwitje en de zeven dwergen, Doornroosje en Repelsteeltje. Onschuldige kindertjes kunnen er nog steeds van genieten als een verhaaltje dat ze helpt hun fantasie en creativiteit te ontwikkelen. En daar hebben ze de rest van hun leven plezier van.

Miguel Antonio Ordoñez

Miguel Ordoñez bezit een AB Mass Media and Communications-diploma. Deze ervaren schrijver draait al 13 jaar mee en voorziet de lezer sinds 2017 van cannabisgerelateerde content. Hij heeft zijn diepgaande kennis over het onderwerp opgebouwd door persoonlijke ervaringen en nauwgezet onderzoek.

Lees bio