Kun Je Door Absint Gaan Hallucineren?

Absint is een berucht alcoholisch drankje dat associaties oproept met de Europese kunstenaars uit de 19e en 20e eeuw. Maar wat is het precies en is het echt psychedelisch? En hoe maak je het brouwsel eigenlijk zelf?

HOE MAAK JE ABSINT?

Absint heet ook wel de groene fee (la fée verte). Het is er in verscheidene groentinten, maar soms is het ook kleurloos. Absint maken lijkt op het maken van gin. Daarbij gebruikt men kruiden, zoals alsem, die men oplost in alcohol. Daarna moet het drankje opnieuw distilleren voor het verwijderen van de bittere smaak. Als de absint kleurloos in de fles komt, noemen we het "blanche" of "la bleue".

Traditionelere soorten absint krijgen hun indrukwekkende smaragdgroene kleur door een tweede maceratie met andere planten, zoals hysop en pepermunt. De oliën, secundaire metabolieten en chlorofyl van deze planten geven het drankje de opvallende groene kleur. Ook zorgen ze voor een complexere smaak en geldt dit als een belangrijk onderdeel van het rijpingsproces.

GESCHIEDENIS EN GEVAREN VAN ABSINT

De geschiedenis van absint is onlosmakelijk verbonden met de artiesten die ervan genoten en de bijbehorende verhalen. Alsem, een van de belangrijkste ingrediënten, komt oorspronkelijk voor in Val-de-Travers in Zwitserland. Het werd door dichter en artiest Arthur Rimbaud het “alsem van de gletsjers” genoemd.

De vroegst bekende vermelding van absint komt uit 1792 en is afkomstig van de Zwitserse arts Pierre Ordinaire. Hij bedacht de naam “la fée verte” en omschreef het als medicijn voor allerlei kwalen; van epilepsie tot nierstenen en jicht. Het brouwsel groeide echter uit tot het meest modieuze drankje van de Belle Époque — van halverwege de 19e tot begin 20e eeuw — in Parijs. Absint werd gezien als een muze van schrijvers, zoals Rimbaud en Oscar Wilde. Wilde schreef daarbij dat hij na het drinken van het drankje was gaan hallucineren. Kunstenaars, waaronder Manet en Picasso, maakten het drankje zo beroemd dat het drinkuurtje in Parijs — vijf uur ‘s middags — de bijnaam "Het Groene Uur" kreeg.

WAAR EN HOE IS HET ALLEMAAL MISGEGAAN?

Dat gebeurde in Zwitserland. In 1905 dronk een 31-jarige boer, genaamd Jean Lanfray, een excessieve hoeveelheid wijn, cognac, brandewijn, crème de menthe en twee glazen absint op een bijna volledig lege maag — hij had alleen maar een boterham gegeten. Helemaal de weg kwijt door de alcohol, ging Lanfray naar huis, waar hij zijn vrouw en twee kinderen doodde.

Het was de tijd waarin een beweging tegen alcohol in opkomst was. Nadat de moord bekend werd, keerde de publieke opinie zich tegen absint. Dat leidde tot 82.000 handtekeningen die de aanleiding waren om het drankje te verbieden. In de VS werd het in 1908 in de ban gedaan en nogmaals in 1915. In Frankrijk liep het verbod parallel aan de Eerste Wereldoorlog. Hierbij werd vermeld dat absint "mensen degenereerde" en dat het drinken ervan niet chauvinistisch was, omdat het Zwitsers was.

Absint werd niet alleen verboden in Zwitserland, de VS en Frankrijk, maar ook in andere Europese landen, zoals Nederland, Oostenrijk, België en Hongarije. Deze verboden waren in bepaalde regio’s bijna een eeuw van kracht. Pas in 2007 schreef de VS een wetsvoorstel waarmee bijna alle vormen van absint weer volledig legaal werden. Daarmee kon men het weer verkopen in bars en mochten mensen het weer drinken. De enige uitzondering was absint met een bepaald stofje erin, genaamd thujon. Dit is een neurotoxine die in hogere doseringen verwarring en epileptische spasmen kan veroorzaken. Ook wordt het geassocieerd met andere klachten, zoals duizeligheid, hallucinaties en waanbeelden.

WAAROM DENKEN MENSEN DAT JE ERVAN GAAT HALLUCINEREN?

Hoewel Franse kunstenaars absint als muze zagen, was de Ierse schrijver Oscar Wilde verantwoordelijk voor de mythe dat het hallucinaties veroorzaakte. Op een avond nadat hij een aanzienlijke hoeveelheid bier en absint had gedronken, maakte hij zich klaar om naar huis te gaan. Terwijl hij probeerde de weg naar huis te vinden, keek hij naar zijn voeten. Hij zag dat er tulpen uit zijn broekspijpen kwamen, die zich om zijn lichaam wikkelden tijdens het wandelen. De bloemen waren helder en levendig en leken steeds meer tot leven te komen. Toen hij echter hevig met zijn ogen knipperde, verdwenen ze weer.

Ondanks dat er geen bewijs was voor de oorzaak hiervan, anders dan bovenmatige alcoholconsumptie, hield Wilde vol dat absint zijn hallucinatie had veroorzaakt. Dat heeft bijgedragen aan de mythe dat het drankje ontzettend krachtig is. En omdat Wilde een van de trendsetters was, werd absint nog populairder onder kunstenaars en schrijvers.

Dat wil niet zeggen dat het helemaal veilig was om absint te drinken. Dit kwam echter niet door het drankje zelf, maar door aanlengmiddelen die men soms toevoegde aan goedkopere varianten.

KAN ABSINT HALLUCINATIES VEROORZAKEN?

Uhhhh, nou... Nee. Het ingrediënt in absint dat de meeste controverse heeft veroorzaakt, is thujon, dat van nature voorkomt in alsem. Vandaag de dag geldt voor de productie van absint dat men de thujon eruit moet halen. Anders is het eindproduct niet legaal.

Het is waar dat thujon bij hoge doseringen mogelijk giftig is. Bij gecondenseerde doses, bijvoorbeeld in een verdunde olie of tinctuur, kan thujon gamma-aminobutyrisch zuur (GABA) beïnvloeden. De GABA-neurotransmitter kan zorgen voor gevoelens van euforie en dysforie, maar geen hallucinaties veroorzaken. Tenminste, tenzij een persoon al een psychische aandoening heeft. Een overdosis thujon kan leiden tot verlies van motorische vaardigheden, maar ook tot stuiptrekkingen en toevallen. De hoeveelheid thujon in traditionele absint veroorzaakt echter waarschijnlijk geen schade als je het met mate gebruikt. Je bezwijkt eerder aan een alcoholvergiftiging dan aan een thujon-vergiftiging.

Luke Sumpter

Luke Sumpter heeft een diploma in de Klinische Gezondheidswetenschappen en een passie voor het kweken van planten. Inmiddels werkt hij al zeven jaar als professioneel journalist en schrijver op het gebied van cannabis en de wetenschap.

Lees bio